Monday, September 20, 2021

KHOA HỌC GIA VÀ TRÍ TUỆ ĐIỆN TỬ, MÁY GIẾT NGƯỜI ĐIỀU KHIỂN TỪ XA Ronen Bergman, Farnaz Fassihi Ngày 18 tháng Chín, 2021 10:33 phút sáng



       Một người biểu tình cầm bức chân dung
khoa học gia nguyên tử người Iran Mohsen Fakhrizadeh, trong một vụ xuống đường
bên ngoài Quốc Hội trong thủ đô Tehran của Iran, hôm thứ Bẩy ngày 28 tháng Mười
Một năm 2020, một ngày sau khi ông ta bị ám sát chết. (theo phóng viên Arash
Khamooshi / The New York Times).


        Khoa học gia nguyên tử hàng đầu của
Iran thức dậy khoảng một giờ đồng hồ trước khi trời sáng, như ông ta vẫn thường
làm hàng ngày, đọc kinh thánh Hồi giáo. trước khi làm việc. Buổi trưa hôm đó, ông
ta cùng với bà vợ ra khỏi căn nhà nghỉ hè (vacation) trên vùng biển Caspian, lái
xe đi đến căn nhà của họ ở vùng ngoại ô Absard, một thành phố nhỏ thư giãn nơi
hướng đông Tehran để nghỉ cuối tuần.



        Ngành tình báo Iran đã báo động cho nhà
khoa học gia nguyên tử biết, có âm mưu ám sát ông ta, nhưng nhà khoa học gia nguyên
tử Mohsen Fakhrizadeh coi thường lời khuyến cáo.



        Tin rằng, Fakhrizadeh là nhà khoa học hàng
đầu của Iran trong việc chế tạo bom nguyên tử, tình báo Do Thái đã muốn “thanh
toán” ông ta từ 14 năm qua. Tuy nhiên đã được cảnh báo nhiều lần nên nhà khoa học
từ từ không còn để tâm nữa. Mặc dầu được chính quyền, quân đội Iran mời  trao cho nhiều danh vọng, nhưng ông ta chỉ muốn
một cuộc sống lặng lẽ bình thường.

         Ngoài ra, xem thường lời khuyến cáo của
nhân viên an ninh, bảo vệ (toán cận vệ), ông ta thường lái xe của mình đi
Absard thay vì cho cận vệ lái trên xe chống đạn. Điều này không đúng với thủ tục
an ninh… nhưng nhà khoa học gia muốn vậy.



        Sau buổi trưa ngày thứ Sáu 27 tháng Mười
Một, Fakhrizadeh ngồi vào tay lái chiếc xe Nissan Teana của ông ta, bà vợ ngồi
ghế hành khách bên cạnh, và hai vợ chồng khởi hành về nhà nghỉ cuối tuần.



        Từ năm 2004, chính quyền Do Thái ra lệnh
cho cơ quan Tình Báo Hải Ngoại lừng danh Mossad, ngăn cản không cho Iran chế tạo
bom nguyên tử. Và Mossad đã tìm đủ mọi cách phá hoại, kể cả tấn công mạng lưới
computer lưu trữ hồ sơ, dữ kiện các lò nguyên tử của Iran. Nhưng nhân vật đứng
đầu chương trình chế tạo bom nguyên tử của Iran (Fakhrizadeh) vẫn bí mật…



        Trong năm 2009, một toán hành động (Mossad)
chờ đợi Fakhrizadeh tại một điểm (để ám sát) trong thủ đô Tehran, nhưng kế hoạch
này phải hủy bỏ vào phút chót. Kế hoạch ám sát nhà khoa học gia Iran của Do Thái
bị lộ, và nhân viên an ninh, phản gián Iran gài bẫy định quật ngược trở lại… nhưng
Mossad vẫn biết trước!



        Lần này họ “thử” cách khác, mới lạ… Một
điệp viên người Iran làm việc cho Mossad đã đậu chiếc xe pickup Nissan Zamyad
ngay trên đường nối thị trấn Absard vào xa lộ chính (để đi vào thành phố).
Trong thùng xe pickup, dưới những vật dụng ngụy trang che dấu khẩu súng đại liên
bắn tỉa 7.62 ly.



        Theo những bản báo cáo tin tức ở Iran
buổi chiều ngày hôm đó, rất lủng củng, mâu thuẫn trái ngược nhau, và đa số đều
không đúng. Theo một bản báo cáo, toán ám sát đã chờ sẵn trên đường, đợi nhà
khoa học gia Fakhrizadeh lái xe đi ngang qua. Cư dân sống gần đó, cho biết nghe
được một tiếng nổ lớn, tiếp theo là tiếng súng đại liên nổ dòn.

         Mấy ngày sau, một bản tin chính xác hơn
được đưa ra. Vài cơ quan truyền thông Iran báo cáo, kẻ sát nhân là người máy, và
vụ ám sát này hoàn toàn được điều khiển từ xa (remote control). Những báo cáo này
trái ngược với lời khai của các “nhân chứng” cho rằng được chứng kiến vụ ám sát,
trận đọ súng giữa toán ám sát với những cận vệ của nhà khoa học gia Iran, và họ
còn cho biết thêm, mấy kẻ giết người trong toán ám sát đã bị bắt hoặc bị giết.



        Thomas Withington, một phân tích gia
“chiến tranh điện tử” trả lời cơ quan truyền thông Anh Quốc BBC rằng, lý thuyết
“người máy ám sát” nên nhấn mạnh hơn, người Iran diễn tả chuyện này mơ hồ, không
rõ ràng… Ngoài trừ trường hợp (lần) này, thực sự là chuyện người máy ám sát.



        Những sửa soạn cho vụ ám sát này đã bắt
đầu sau một loạt các buổi họp đến cuối năm 2019, đầu năm 2020 giữa các viên chức
Do Thái, đứng đầu là giám đốc cơ quan Tình Báo Hải Ngoại Mossad, Yossi Cohen, cùng
với các viên chức cao cấp người Hoa Kỳ, kể cả cựu Tổng Thống Hoa Kỳ Donald
Trump, (cựu) Ngoại Trưởng Mike Pompeo và giám đốc cơ quan Trung Ương Tình Báo
CIA Gina Haspel.



        Do Thái (Mossad) đã ngừng chiến dịch phá
hoại và ám sát từ năm 2012 khi chính quyền Hoa Kỳ bắt đầu thương thuyết với
Iran, kết qủa đưa đến thỏa hiệp về hạt nhân (nguyên tử) năm 2015. Bây giờ chính
quyền Trump (chấm dứt) hủy bỏ bản thỏa hiệp, và người Do Thái muốn quay trở lại
với chiến dịch (phá hoại, ám sát).



        Trong cuối tháng Hai, Cohen đưa cho người
Hoa Kỳ một danh sách các hoạt động rất có thể sẽ hành động, trong đó có việc ám
sát khoa học gia về nguyên tử của Iran, Fakhrizadeh. Viên chức Hoa Kỳ trong thủ
đô Washington DC. được thuyết trình về kế hoạch ám sát và họ tán đồng, yểm trợ,
theo lời một viên chức hiên diện (có mặt trong buổi thuyết trình).



        Khi tin tức tình báo gửi về (cho cơ
quan Mossad, Do Thái), các chuyên viên soạn thảo kế hoạch bắt đầu tập trung vào
những chi tiết khó khăn. Người Iran đã học hỏi được bài học về vụ giết chết Thiếu
Tướng Qassem Soleimani của họ (ám sát chết bằng phi cơ không người lái drone),
do đó họ biết các nhân vật quan trọng, cao cấp của họ có thể là mục tiêu. Tình
báo Iran lo ngại, khoa học gia Fakhrizadeh nằm trong danh sách “tối cần thiết”
của Do Thái, họ siết chặt vấn đề bảo đảm an ninh cho ông ta.



        Vấn đề bảo đảm an ninh chi tiết cho
Fakhrizadeh được trao cho đơn vị ưu tú Ansar, trong Vệ Binh Cách Mạng
(Revolution Guard), được huấn luyện thuần thục, trang bị đầy đủ, mọi liên lạc
truyền tin đều được mã hóa (mật mã). Thường nhóm “bảo vệ” tháp tùng mọi sự di
chuyển của Fakhrizadeh một đoàn xe từ 4 đến 7 chiếc xe hơi. Họ thay đổi lộ trình
thường xuyên, đề phòng bất trắc có thể xẩy ra. Ngay cả chiếc xe ông ta lái cũng
thay đổi trong số 4, 5 xe dành riêng cho ông ta.



        Tình báo Mossad của Do Thái đã xử dụng nhiều
phương pháp cho những vụ ám sát trước đó. Khoa học gia nguyên tử đầu tiên bị ám
sát chết bằng thuốc độc năm 2007, người thứ hai bị giết chết năm 2010 bằng bom
nổ, điều khiển từ xa gắn trên một xe gắn máy. Vụ thứ hai, ngành an ninh Iran bắt
được người Iran làm việc cho Mossad, anh ta thú tội và bị tử hình.



        Sau vụ đó, cơ quan Mossad đổi qua phương
pháp ám sát khác đơn giản hơn. Trong bốn vụ ám sát kế tiếp, từ năm 2010 đến
2012, toán hành động xử dụng xe gắn máy chạy song song với xe chở nạn nhân trên
đường phố Tehran, dùng súng bắn xuyên qua cửa kính xe hoặc gắn chất nổ vào xe nạn
nhân rồi phóng xe chạy mất.



        Tuy nhiên đoàn xe hộ tống Fakhrizadeh đông,
võ trang đầy đủ, dùng phương pháp ám sát bằng xe gắn máy như ở trên sẽ rất nguy
hiểm. Nhưng, xử dụng kẻ sát nhân người máy (robot) làm thay đổi sự tính toán của
Mossad. Cơ quan tình báo Do Thái có một luật lệ áp dụng từ lâu, nếu không có lối
thoát hay được cúu thoát, không thi hành nhiệm vụ, vấn đề sinh mạng của nhân viên
là điều quan trọng.



        Việc xữ dụng súng đại liên điều khiển bằng
máy computer (điện toán, vi tính) đưa đến những vấn đề khó khăn khác.



        Vấn đề đầu tiên là làm thế nào đem khẩu
súng vào? Súng đại liên, người máy, và những đồ phụ tùng nặng khoảng 1 tấn. Do đó,
phải tháo rời từng bộ phận, bí mật đưa vào một quốc gia khác (trường hợp này là
Iran), bằng nhiều cách, nhiều con đường và thời gian khác nhau, sau đó bí mật ráp
lại (ở Iran).  



        Người máy (robot) được chế tạo nhỏ, nằm
vừa trong thùng xe pickup Zamyad, một loại xe thường thấy ở Iran. Máy chụp ảnh
gắn trên xe, để từ trong phòng điều khiển, nhìn rõ khung cảnh mục tiêu, và nhóm
nhân viên an ninh rõ ràng đầy đủ chi tiết, và cảnh vật xung quanh. Cuối cùng,
chiếc xe pickup được gắn chất nổ để phá hủy khi đã làm xong nhiệm vụ, xóa tất cả
dấu vết, bằng chứng nơi hiện trường.



        Vấn đề tác xạ, khai hỏa khẩu đại liên cũng
phải tính toán cẩn thận. Một khẩu đại liên gắn trên xe, ngay cả chiếc xe đang đậu,
sẽ rung chuyển khi một viên đạn bắn đi. Mặc dầu, máy computer gắn trên xe
pickup có thể truyền tín hiệu về phòng chỉ huy (điều khiển) qua vệ tinh viễn thông
(truyền tin), vẫn chậm chút đỉnh (khoảng cách gửi tín hiệu lên vệ tinh rồi chuyển
tiếp từ vệ tinh đến phòng chỉ huy.). Những gì nhân viên điều hành nhìn thấy đã
chậm một khoảnh khắc, trường hợp phải điều chỉnh hướng súng, sẽ chậm thêm một ít
thời gian nữa, trong khi đoàn xe đem theo “mục tiêu” Fakhrizadeh vẫn tiếp tục
di chuyển.



        Đó là một nỗ lực phối hợp giữa các chuyên
gia về bắn súng và kỹ thuật computer (ngành Trí Thông Minh Điện Tử - Artificial
Intelligence - AI). Thời gian hình ảnh từ máy chụp ảnh đến tay súng (robot) bắn
tỉa, và tay bắn tỉa đặt tay vào cò súng, chưa tính thời gian phản ứng của anh
ta là 1,6 giây đồng hồ. Chương trình (program) cho trí thông minh điện tử (AI)
được thảo (viết) ra bù lấp vấn đề này, độ rung và của xe (mỗi khi một viên đạn
bắn đi mục tiêu) pickup, và tốc độ di chuyển xe chở mục tiêu (đối tượng).



        Một thử thách khác là biết được chính xác
Fakhrizadeh lái xe, chứ không phải bà vợ hay mấy người con hoặc cận vệ của ông
ta. Giải bài toán (vấn đề) này, đặt một chiếc xe giả bị hư hỏng nơi ngã rẽ, xe
cộ phải vòng ngược chữ U (U-turn) để đi vào thành phố Absard. Chiếc xe hư (giả)
đó có gắn thêm một máy chụp ảnh (camera).



        Khi đoàn xe rời thành phố Rostamkala nơi
bờ biển Caspian, chiếc xe dẫn đầu đem theo (chứa) nhiều chi tiết về vấn đề an
ninh. Theo sau là xe Nissan mầu đen do Fakhrizadeh lái, bà vợ Sadigheh Ghasemi
ngồi trên ghế hành khách bên cạnh. Sau nữa là hai chiếc xe chở toán cận vệ hộ tống.



        Toán an ninh, cận vệ đã báo động cho nhà
khoa học gia biết, hôm đó có sự đe dọa (ám sát) ông ta và yêu cầu ông ta không
nên đi. Theo lời con trai của ông ta Hamed Fakhrizadeh và viên chức người Iran.



        Thực ra bên trong Iran đã nổi sóng,
rung chuyển do một loạt tấn công các viên chức cao cấp, nhân vật quan trọng từ
mấy tháng qua, sau vụ giết chết các cấp chỉ huy, nhà máy luyện nguyên tử. Tất cả
những chuyện đó báo cho ngành an ninh Iran biết, Do Thái có đường dây hoạt động
hữu hiệu, những kẻ phản bội làm việc cho Do Thái ở bên trong Iran.



        Nhưng nhà khoa học Fakhrizadeh không chịu
ngồi bên trong một xe bọc thép, chống đạn, và nhấn mạnh, thích lái xe riêng của
mình. Khoảng sau 3:30 phút chiều, đoàn xe (đưa ông ta) đến ngã rẽ chữ U, trên
đường Firuzkouh. Đoàn xe chạy chầm chậm, chiếc xe do ông ta lái gần như ngừng lại,
và ông ta bị nhận diện chính xác qua máy chụp ảnh đặt trên chiếc xe giả bị hư,
cả bà vợ ngồi bên cạnh.



        Đoàn xe rẽ phải trên đại lộ Imam
Khomeini, rồi thì chiếc xe đi đầu phóng nhanh bỏ xa những chiếc xe còn lại (đến
nhà trước để khám sét theo thủ tục an ninh), chiếc xe Nissan mầu đen của nhà
khoa học gia trở nên chiếc đi đầu ba xe còn lại. Chiếc xe của ông ta hoàn toàn
phơi bầy ra trước họng súng của người máy (robot).



        Ba xe còn lại chạy chậm thêm một lần nữa
trước một gò nổi trên đường (bump để xe phải chạy chậm lại cho an toàn) ngay
trước xe pickup Zamyad đang đậu. Khẩu đại liên bắn ra một loạt đạn, trúng vào đằng
trước xe Nissan mầu đen. Không biết có viên nào trúng Fakhrizadeh không? Nhưng
chiếc xe quay nghiêng rồi ngừng lại.



        Kẻ ám sát (người máy, robot) điều chỉnh
mũi súng xong, bắn ra một loạt đạn nữa, trúng kính trước ít nhất ba viên, nhà
khoa học gia bị trúng ít nhất một viên nơi vai. Ông ta bước ra khỏi xe rồi ngã
gục về phiá trước đằng sau cánh cửa xe đã mở toang.



        Theo báo Iran Fars News, ba viên đạn khác
trúng vào người Fakhrizadeh, ông ta ngã gục trên đường. Bà vợ Ghasemi mở cửa xe
bên kia chạy vòng qua chỗ ông ta. Ông ta là một người cha, người chồng can đảm,
nói với bà vợ:



-      
Họ muốn giết tôi, bà phải chạy ra chỗ khác.
Theo lời con trai ông ta kể lại.



        Bà vợ thương chồng, nâng đầu nhà khoa học
gia lên, đặt trên đùi bà ta. Bà ta kể lại câu chuyện trên đài truyền hình Iran.



        Người con trai Hamed Fakhrizadeh đang
trong nhà của gia đình ở Absard khi được bà mẹ báo hung tin. Anh ta chạy ngay lại
hiện trường, để chứng kiến “Khung cảnh chiến tranh”, khói súng vẫn còn vương trên
không, và anh ta có thể ngửi thấy mùi máu nữa.





2021 The New York Times
Company



Fort
Hays State University



Department
of Computer Science



Dallas,
Texas 09/20/2021



vđh

No comments:

Post a Comment