Nam mình có câu “Kiếm củi 3 năm, thiêu chỉ một giờ”. Nước Mỹ mất 20 năm
ở Afghanistan, tiêu phí hơn 2 ngàn tỷ đô la (2.26 trillions) trong đó
gồm 83 tỷ đô la để huấn luyện, trang bị cho quân đội của họ, và tiền dân
Mỹ đóng thuế để xây dựng cở sở hạ tầng, nhà ở, và các công trình công
ích cho người dân nước này, nhưng chỉ mất 2 tuần để Kabul sụp đổ. Theo
tạp chí Forbes, trung bình, một ngày nước Mỹ phải chi $300 triệu đô la
trong vòng 20 năm đóng quân trên đất nước này. (1) Khi quân đội Mỹ rút
về nước, quân đội và trước tiên là chính phủ Afghanistan bỏ chạy trốn
như đàn vịt hoảng loạn trước bầy chó sói.
Tuần
vừa qua, mọi người đều ngỡ ngàng và đau buồn, không tin vào những gì
đang xảy ra trên đất nước Afghanistan. Cảnh tượng này gợi nhớ lại ngày
30-4-1975 tại Sài Gòn, miền Nam Việt Nam. Hai bối cảnh ở hai đất nước
khác nhau, nhưng có cùng một kết cục thảm hại như nhau. Hình như người
Mỹ vẫn chưa học được bài học lịch sử từ sự thảm bại ở Việt Nam. Nhà văn
và cũng là triết gia George Santayana có nói “Ai không học được từ lịch
sử, sẽ bị thảm bại bởi lịch sử, vì lịch sử luôn lập lại” (2). “Those who
do not learn history are doomed to repeat it”.
Bọn
khủng bố nhân cơ hội hoảng loạn, chúng đánh bom tự sát giết chết 13
người lính Mỹ và gần 160 thường dân Afghanistan. Giờ mình có dùng Drones
để oanh tạc giết chết bọn chúng như thế nào đi nữa cũng không làm sống
lại được những người lính Mỹ hy sinh vô ích trong giờ phút cuối cùng. Sự
việc đã rồi. “Fait accompli”. Cũng qua màn ảnh, chúng ta thấy 2 người
thường dân rơi xuống đất khi chiếc phi cơ vận tải C-17 vừa cất cánh với
khoảng 640 thường dân Afghanistan khi chưa ra khỏi phi trường Kabul.
Chiếc vận tải cơ này có thể chở được 170,900 lbs, tương đương với 77,519
Kg. Như vậy nó không hề bị quá tải. Hai người rơi xuống, tôi chắc là họ
trốn trong khoang bánh đáp, khi càng máy bay gập lại, họ bị nghiền nát
và rơi xuống đất. Sự việc chứng tỏ họ tuyệt vọng đến cùng cực.
Tôi
bàng hoàng, rung động, và như một khúc phim quay chậm đưa tôi trở về
cuộc chạy loạn của gia đình tôi trên tử lộ 7B, khúc sông Ba gần Tuy Hòa.
Lúc đó, Việt cộng bắn giết thường dân di tản một cách bừa bãi, ai nấy
hoảng sợ, cuống cuồng tìm đường thoát thân. Một chiếc trực thăng Shinook
của không quân Việt Nam Cộng Hòa đáp xuống bãi cát bồi giữa sông cố
gắng cứu được người nào hay người đó. Ba anh em tôi lội nước, chạy về
phía chiếc trực thăng và tìm cách nhảy lên. Khi vào bên trong, tôi đưa
mắt kiếm thằng em kế. Không thấy nó. Nhìn về phía tấm bửng đằng sau máy
bay, tôi cố tìm trong đám đông lố nhố những cái đầu, những cánh tay đang
cố bám vào chiếc máy bay Chinook khi nó đang cố nâng dần cao độ một
cách khó khăn vì quá tải, quá nhiều người bám theo. Những gương mặt mệt
mỏi, hoảng sợ, cố hết sức mình, nhưng đuối sức, họ đã buông tay rớt
xuống. Em tôi cũng đang cố hết sức bám thật chặt tay mong trườn mình
được vào bên trong máy bay. Tôi cố chen ra để giúp nó một tay, nhưng
người quá đông chặn lối đi. Tôi như chết đứng khi nhìn em mình buông
lỏng tay rơi xuống, tôi chỉ biết khóc, không làm gì được vì tin chắc nó
sẽ chết như những người bị rớt mà tôi đã nhìn thấy trong những chuyến
trước đây.
Sau
này gặp lại nó ở trại tiếp cư Tuy Hòa, anh em ôm nhau khóc vì mừng thấy
nó còn sống. Nó cho hay nhờ rớt xuống nước ở độ cao không cao lắm nên
nó thoát chết. Hơn ai hết, tôi xúc động và bàng hoàng khi thấy lại thảm
cảnh của 46 năm về trước đang hiển hiện trở lại. Người dẵm đạp lên nhau,
chen chúc trên những chiếc phi cơ quá tải mong kiếm đường thoát ra khỏi
một chế độ vô nhân đạo.
Cho
dù bạn ủng hộ đảng phái Cộng Hòa hay Dân Chủ, cho dù quan điểm của bạn
về cuộc chiến Afghanistan có khác với tôi như thế nào đi nữa, tôi tin
rằng bạn và tôi cùng đồng ý với nhau là cái kết cuộc đáng lẽ không xảy
ra như thế này vì chúng ta đã không chịu chuẩn bị kỹ càng. Tổng thống
Richard Nixon đã từng hứa với miền Nam Việt Nam, họ sẽ trả đũa nếu miền
Bắc cộng sản vi phạm hiệp định Paris. Chuyện đó đã không bao giờ xảy ra
dù cộng sản miền Bắc vẫn cứ tiếp tục vi phạm nhiều lần. Ngày nay nước Mỹ
hứa gì với đồng minh Afghanistan mà để cho Taliban ngang nhiên bước vào
Kabul khủng bố chính người dân của họ. Rồi đây chúng ta có thể thấy
được ít nhất một vài thế hệ người dân Afghanistan sẽ chìm trong tăm tối
của khổ đau.
Tôi
thường được đi theo nhiều chiến dịch khác nhau của quân đội Mỹ ở vùng
Trung Đông để hỗ trợ về kỹ thuật trong nhiều năm và ở các đất nước khác
nhau. Đặc biệt tôi đã từng đến Afganistan rất nhiều lần ở hai căn cứ
Kandahar, thành phố lớn thứ nhì, và Bagram, một căn cứ quân sự lớn nhất ở
nước này và cũng lớn nhất ở vùng Trung Đông. Căn cứ này nằm trên một
vùng cao nguyên phía Đông Bắc Afghanistan, là nóc nhà để nhìn xuống đất
nước này. Phía Đông căn cứ là những dãy núi sừng sững tuyệt đẹp, phía
Tây gần với vùng dân cư thành phố Parwan. Trại được bao quanh bằng tường
thành cao, rất vững chắc và được trang bị mạnh mẽ đủ sức đứng vững một
mình một thời gian rất dài. Đường phi đạo dài khoảng 13,000 feet dư sức
cho tất cả các loại vận tải cơ hặng nặng đáp và cất cánh. Căn cứ lớn như
một thành phố có đủ đường xá, phương tiện để người lính sống thoải mái.
Bọn Taliban đã nhiều lần tấn công mà chưa làm gì nổi.Tôi làm việc sát
cánh với lính Mỹ nên ít nhiều tôi biết quân đội Mỹ hùng hậu đến mức nào,
vì vậy tôi có những cái nhìn của riêng của cá nhân tôi dựa vào những gì
mắt thấy tai nghe tại những chiến trường ở đây.
Tôi
không đứng trên lập trường đảng phái nào cả, tôi chỉ muốn nói lên suy
nghĩ, cảm nhận của một công dân Mỹ vì lợi ích của nước Mỹ, khi nhìn thấy
những gì đang xảy ra ở Afghanistan, nó gợi lại những hình ảnh 46 năm
trước ở Sài Gòn, lúc đó tôi là cậu thiếu niên 17 tuổi. Hình ảnh ngày 30
tháng 4 vẫn mãi mãi là hình ảnh không bao giờ tôi quên được khi miền Nam
thân yêu của tôi bị cộng sản xâm chiếm. Những tang thương, mất mát,
trại tập trung, tù tội gây ra bởi cái chủ nghĩa vô nhân đạo được so sánh
với bọn Taliban hiện nay.
Trải
qua nhiều năm lăn lộn ở vùng Trung Đông, đặc biệt là ở Afghanistan, tôi
thấy nước Mỹ càng ngày càng sa lầy vào cuộc chiến vô nghĩa. Đáng lẽ Mỹ
phải rút quân ngay sau khi giết được tên trùm khủng bố, nhưng họ đã
không làm. Bây giờ họ mới quyết định rút quân, tuy muộn vẫn còn hơn
không. Đây là chính sách của nước Mỹ chứ không phải của Tổng thống Trump
đảng Cộng Hòa hay của TT Biden đảng Dân Chủ, vì cuộc chiến đã tiêu tốn
biết bao tiền bạc đóng thuế của dân Mỹ và hơn 2300 sinh mạng của lính
Mỹ. Tôi tin rằng bạn và tôi đều đồng ý với quyết định này. Phải đến lúc
kết thúc cuộc chiến và rút quân về nước. Nước Mỹ dù là một nước rất quân
tử, hay giúp người, cũng không thể nào hy sinh vì sự trường tồn của một
dân tộc khác.
Học
giả Warren Bennis là một giáo sư của trường UCLA và cũng là một cố vấn
an ninh cho 4 đời tổng thống Mỹ bao gồm TT John F. Kennedy và TT Ronald
Reagan. Câu trích dẫn nổi tiếng của ông về người lãnh đạo là người có
khả năng đưa tầm nhìn trở thành hiện thực. "Leadership is the capacity to translate vision into reality”.
Đồng thời ông cũng đưa ra cái khác biệt giữa khả năng lãnh đạo và khả
năng quản lý như sau: Quản Lý là làm việc cho đúng và Lãnh Đạo là làm
cho đúng việc. “Management is doing things right. Leadership is doing
the right things”. Trong
tình hình hiện nay, nước Mỹ cần xoay trục qua Đông Nam Á để kềm thói
hung hăng của Trung Quốc, việc rút ra khỏi Afghanistan là quyết định
đúng đắn. Không nước nào đủ tài lực có thể dính vào một lúc hai cuộc
chiến. Là công dân Mỹ và cũng là người đi sát bên với quân đội, tôi có
thể thấy điều đó một cách rõ ràng, tôi hoàn toàn đồng ý với tầm nhìn và
chính sách của chính phủ Mỹ cho dù với bất cứ nội các của tổng thống
nào.
Đáng
lý ra nước Mỹ nên rút ra khỏi Afghanistan sớm hơn ngay sau khi đã trừ
khử được tên Bin Laden. Nhưng rút lui mà không có kế hoạch rõ ràng và
chắc chắn, cứ đưa ra một dấu mốc thời gian mà không hề có một sự chuẩn
bị chu đáo nào thì đúng là hành động tự bắn vào chân mình. Nước Mỹ có 8
tháng để chuẩn bị, để biến tầm nhìn xa thành hiện thực, để người lãnh
đạo làm đúng việc và các người thừa hành làm việc cho đúng; vậy mà gần
đến giờ rút quân lại để xảy ra cảnh hỗn loạn, chạy nháo nhào, dẵm đạp
lên nhau. Cứ “Cut and Run” Bỏ và Chạy như nước Mỹ đang làm trong 2 tuần
qua, thật là một hành động không thể chấp nhận được. Lỗi này là do nội
các của TT đương nhiệm không chịu chuẩn bị và nhất là không chịu nghiên
cứu, học hỏi từ kinh nghiệm trong cuộc chiến Việt Nam. Đến khi chết chóc
xảy ra, TT đương nhiệm đổ lỗi cho người tiền nhiệm và đổ lỗi tại chính
phủ Afghanistan tham nhũng. Người Mỹ đã dư biết họ như vậy mà vẫn không
có một phương cách nào để đề phòng.
Gặp
gỡ và nói chuyện nhiều với những người thông dịch viên Afghanistan, tôi
mới hiểu thêm rất nhiều về dân tộc họ và biết rằng chính phủ
Afghanistan là một chính phủ tham nhũng lan tràn từ cấp thấp cho đến cấp
cao, mức độ nào họ cũng có thể ăn hối lộ được, chỉ có người dân thấp cổ
bé miệng là khổ. Người Mỹ biết rất rõ nhưng vẫn không làm gì hết. Bản
thân chúng tôi khi ra vào đất nước này, cũng phải đóng cho những nhân
viên hải quan đủ thứ tiền, mà phải bằng tiền đô la Mỹ, mệnh giá 100 đồng
mới tinh, cũ hoặc dính 1 vết mực, họ không nhận và không chịu ký giấy
và đóng mộc. Nói để thấy rằng chúng ta, người Mỹ, hy sinh tiền bạc,
xương máu cho họ, thật không đáng chút nào. Rút ra khỏi đất nước này là
đúng và là một việc phải làm ngay.
Khi
làm việc bên đó, tôi biết căn cứ nào cũng có những chuyên viên phân
tích tình báo hằng ngày và viết báo cáo gởi về cho bộ tư lệnh Centcom,
đặc biệt cho bộ trưởng quốc phòng và cho tổng thống. Dù biết bọn Taliban
đang chuyển quân hằng ngày mà nội các của tổng thống đương nhiệm vẫn
lên TV và cho rằng sẽ không có chuyện gì trầm trọng và đáng tiếc sẽ xảy
ra. Các vị này quá lạc quan cho rằng quân đội Afghanistan có 300,000
quân trong khi Taliban chỉ có 75,000 quân, làm sao mà quân chính phủ
thua được. Họ thừa biết đa số quân đội chính phủ Aghanistan là lính ma
(Ghost soldiers), tổng số là 300,000 nhưng con số thực thụ chỉ khoảng
90,000 lính, mà những người lính này gia nhập quân đội chỉ để lãnh
lương, chứ hoàn toàn không có tinh thần chiến đấu.
Tháng
11 năm ngoái, năm 2020, khi tôi vẫn còn ở tại căn cứ Bagram. Chúng tôi
được lệnh gói ghém tất cả trang thiết bị chuẩn bị gởi về Mỹ và sẵn sàng
rút lui khỏi Afghanistan bất cứ khi nào có lệnh. Trong lúc chuẩn bị,
chúng tôi vẫn được phép mang vũ khí theo mỗi khi có nhiệm vụ bay, khi
trở về, dưới hai bên cánh không còn đeo một trái hỏa tiễn nào, tức là
đơn vị chúng tôi vẫn bắn khi cần thiết. Năm nay, tôi đến làm việc ở căn
cứ Al Asad, Iraq từ đầu tháng 3 cho đến cuối tháng 7, tôi vẫn thường
xuyên liên lạc với các bạn bè ở Bagram, Afghanistan, họ cho hay, khi
bay, họ không còn được mang theo hỏa tiễn, đồng nghĩa với không được
bắn, chỉ làm nhiệm vụ quan sát mà thôi. Đánh đấm mà không được bắn giống
y như cuộc chiến Việt Nam, không quân Mỹ đánh nhau với cộng sản mà chỉ
được oanh tạc những mục tiêu đã định trước chứ không được tự do chọn mục
tiêu theo ý mình. Đánh nhau kiểu này giống như võ sĩ thượng đài mà bị
trói một tay ra đằng sau.
Bất
cứ lúc nào, Mỹ vẫn có một lực lượng không quân rất mạnh, có thể can
thiệp khi cần thiết để chặn bước tiến bọn Taliban. Tại sao không dùng?
Chứng tỏ là chính phủ đương nhiệm Mỹ tuy được phúc trình tình hình cụ
thể từng ngày, nhưng quá chủ quan, lịch sử lập lại lần thứ hai giống với
cuộc chiến Việt Nam và có thể còn tệ hại hơn. Ngày 1 tháng 7, 2021, tại
căn cứ Bagram, quân đội Mỹ giao quyền điều hành cho quân đội
Afghanistan; ngày 15 tháng 8, 2021, những người linh Mỹ còn lại, tắt
đèn, lặng lẽ rời Bagram, không một lời nói với quân đội Afghanistan.
Lệnh này đến từ ai? Đến bây giờ tôi vẫn tin rằng nếu chúng ta vẫn ở lại
với quận đội Afghanistan trong trại Bagram để cùng họ hỗ trợ cho ngày
rút quân bằng những phi vụ bay hành quân, do thám, kể cả can thiệp khi
cần thiết, thì tình hình rút quân đã không bị tệ hại như hôm nay. Tôi
xin nhường câu trả lời cho bạn đọc. Sự việc ảnh hưởng ghê gớm lên tinh
thần người lính Afghanistan, họ cảm thấy bị bỏ rơi ngay từ giây phút đó.
Còn các đồng minh của Mỹ thì sao? Tất cả đều mất lòng tin nơi cách hành
xử của quân đội Mỹ. Sau này nước nào dám liên minh với Mỹ trong những
trận chiến tương lai?
Nhìn
những tên Taliban chiếm lĩnh dinh tổng thống Afghanistan, bọn man rợ đó
ngồi lên những chiếc ghế bành thật đẹp mà co hai chân lên kiểu nước
lụt, làm tôi nhớ đến những tên cán binh cộng sản Việt Nam từ rừng rú
chui ra, cũng ngồi cùng một kiểu khi chúng vào dinh Độc Lập ngày xưa
trong khi bọn khác rửa chân ở bồn nước phun trong sân trước của dinh
tổng thống. Đám rừng rú chiến thắng xã hội văn minh, giống như đám
Taliban, trong thế kỷ 21 mà cai trị dân của họ bằng cái thứ luật lệ dã
man của thế kỷ thứ 7, được gọi là luật Hồi Giáo Sharia, bộ luật thời con
người còn chưa biết văn minh là gì. Giờ này, bọn man rợ đang cười nói
nhăn nhở và hò hét ngay nơi tôi đã từng sống năm ngoái, lòng tôi bùi
ngùi như vừa mất đi một cái gì quý giá lắm. Chúng đang đi từng nhà lùng
kiếm những người làm việc cho chế độ cũ, y như cộng sản đã từng lùng sục
những người thuộc phe thua trận của miền Nam. Việt Nam đã tắm trong
máu, trong nhục nhằn khổ ải, trong hàng chục năm tăm tối, trong chết dần
chết mòn ở các trại tù, trại tập trung; tương lai người dân Afghanistan
cũng sẽ như vậy thôi. Bọn Taliban còn tàn bạo hơn nếu không muốn nói là
ngang với cộng sản. Cả hai đều chủ trương bắt người dân phải sống trong
sợ hãi, phải giết, phải khủng bố người dân để dễ bề cai trị.
Có
nhiều điều vô lý vẫn xảy ra hằng ngày trên vùng đất Trung Đông luôn bất
ổn này mà bản thân tôi cũng cảm thấy hoang mang vì chúng quá mâu thuẫn
với nhau. Ngày 2 tháng 1 năm 2020, khi quân đội Mỹ giết chết tên tướng
Suleimani của Iran bằng máy bay không người lái, ngay khi đoàn convoy
của hắn vừa ra khỏi phi trường Bagdad. Tên này là người cung cấp tiền
bạc và vũ khí cho đám dân quân Iraq để chúng bắn vào các căn cứ của Mỹ ở
nước này.
Sau
biến cố đó, tôi đến Bagdad và thấy họ lập 1 tượng đài ghi công tên
tướng Iran này ngay trong thủ đô Bagdad. Xe di chuyển quá nhanh và cũng
vì vội vàng nên tôi chụp hình bị mờ đi nhưng cũng vẫn còn thấy được 2
chiếc xe hư hại nằm ngay trên một bệ xi măng cao để mọi người có thể
chiêm ngưỡng, cạnh đó là hình của hắn và dòng chữ “Đây là tội ác của
khủng bố Mỹ”. Here is the crime of American terrorism. Tôi không thể tin
được người Iraq lại nhớ ơn 1 tên khủng bố Iran giết hại lính Mỹ và dân
Mỹ ngay trên đất nước của họ trong khi nước Mỹ vẫn đang cung cấp tiền
bạc, vũ khí, kể cả mạng sống của lính Mỹ để bảo vệ đất nước này.
Đến
giờ tôi vẫn không thể tin những gì đang diễn ra trước mắt mình. Đám dân
chen chúc, hỗn loạn, dẵm đạp lên nhau dành lấy một chỗ trên máy bay.
Người Mỹ không bao giờ có thể nghĩ một chuyện vô lý như vậy lại có thể
xảy ra. Các đồng minh mất lòng tin nơi cường quốc số một của thế giới.
Tôi tin rằng sau Afghanistan, sẽ đến phiên Iraq. Nước Mỹ sẽ dần rút ra
khỏi Trung Đông vì không muốn hy sinh xương máu con em mình cho những
đất nước xa xôi chẳng có liên hệ hoặc lợi lộc gì đối với người Mỹ. Khi
nói đến chiến tranh là luôn luôn có những điều tàn bạo, những nghịch lý
không giải thích nổi. Tôi chỉ mong sao người dân Afghanistan qua được
cơn ác mộng kinh khủng này để sẽ không phải chìm vào hàng trăm năm tăm
tối như những gì đã và đang xảy ra tên quê hương tôi.
No comments:
Post a Comment