Tuesday, October 17, 2023

Moshe Dayan - PHẦN IV. TỪ BỘ TRƯỞNG XUỐNG LÀM DÂN (1958 – 1967)

Cuc Đi Tôi

PHN IV. T B TRƯỞNG XUNG LÀM DÂN (1958 – 1967)

16. T DO VÀ CHUYN CHÍNH TR
        Sau khi mãn nhim kỳ chc v Tng Tham Mưu Trưởng Quân Lc, tôi tr v đi sng dân s năm bn mươi mt tui. Tôi ghi danh theo hc môn Khoa Hc Chính Tr (Political Science), đc bit v Các Dch Vu Trung Đông (Middle Eastern Affairs) ti vin đi hc Hebrew trong Jerusalem. Tôi đã đi hc thêm bui ti v ngành Lut Pháp, phân khoa Lut Pháp, Kinh Tế Tel Aviv trước đây khi còn là mt quân nhân.
        Cánh đng chính tr rng m trong kỳ bu c Quc Hi t chc vào ngày 3 tháng Mười Mt năm 1959. Tôi được mi ra tranh c cho đng Mapai (đng Lao Đông Do Thái) mà Ben Gurion là người lãnh đo. Quc hi Do Thái gi là Knesset, tên trong kinh thánh cho mt bui tp hp, là mt vin duy nht vi 120 dân biu. Mi đng chính tr đưa ra danh sách 120 ng c viên. Kết qu đng Mapai chiếm được 52 ghế. Điu này cho thy Papai là đng ln nht nhưng không phi là đng đa s đ quyết đnh. Mt ln na Ben Gurion làm th tướng. Đến ngày 16 tháng Mười Hai, ông ta trình lên quc hi (Knesset) danh sách ni các ca ông ta, trong đó tôi làm b trưởng b Canh Nông.
        Cuc đi tôi li thay đi, tr nên mt dân biu quc hi, mt b trưởng trong chính quyn. Công vic này cũng rt phù hp vi tôi, mt người đượïc sinh ra, nuôi dưỡng và trưởng thành trong mt nông tri. Trong thi gian phc v trong quân đi, tôi không xa cách nhng nông gia, nhng khó khăn v công vic đng áng trong các làng đnh cư. Ngôi làng xưa vn là nơi tôi cư ng, căn nhà thc s ca tôi. Nhng cánh đng, hàng cây, chung bò, cy cy, gp hái đã ăn sâu vào trong tim tôi, hơn nhng chiến xa, nhng khu súng. Nhng nông gia xm đen vì nng mưa, cùng vi các bà v, người Do Thái, người Rp vi gương mt khc kh, bàn tay chai cng, gn gi vi tôi hơn là nhng b quân phc. Hình nh người đàn bà đang cúi trên lung rau, gi li hình nh ca m tôi đang tưới nhng lung bp ci.
        Do Thái, vn đ an ninh, phòng th đng nghiã vi đnh cư. T nhng đt di cư (Aliyot) th nht, th hai v c hương, càng có nhiu người t khp nơi trên thế gii tr v sau khi quc gia Do Thái được tái sinh. Chính ph đc bit trú trng vic xây dng các làng đnh cư nơi biên gii, nhng vùng nhiu đi núi và trong sa mc Negev, phn đt phiá nam. Khi làm tng tham mưu trưởng, tôi đã làm tt c trong kh năng, quyn hành đ khuyến khích lp các làng đnh cư trong sa mc Negev.
        Khi đm nhim trách nhim trông coi b Canh Nông, tôi được biết đi sng trong các làng đnh cư rt khó khăn. Li tc thâu hoch ca mt nông gia thường t 20 đến 30% dưới trung bình. H không dư tin đ mua sm dng cu,ï máy móc cho nông tri. Riêng vùng Negev b hn hán ba năm liên tc. Đ giúp đ nhng người mi di cư v Do Thái, sng trong các làng đnh cư, tôi thành lp ban Kế Hoch, ban sn xut và ban nghiên cu th trường trong các ngành nông nghip, các vùng, khu vc đi phương đ giúp đ, hướng dn các nông gia.
        Mt vn đ khó khăn tôi gp phi trong thi gian b Canh Nông là chuyn nuôi bò sa.
Nhng người nuôi bò sa trong các làng gn ph th, đã sng Do Thái lâu năm, có kinh nghim nhiu hơn nhng di dân mi v c hương, đnh cư trong các làng nơi vùng quê ho lánh, nheò khó. Tôi ra lnh “dp” các tri nuôi bò sa gn thành ph, mua li bò và bi thường cho nhng nông gia đ h tìm vic khác. Đem s bò sa mua được phân phát cho các làng xa xôi, đ h có thêm li tc nuôi sng gia đình. Vic này làm nhng nông gia “ph th” ni gin, tp trung biu tình trước văn phòng ca tôi my hôm. Hôm nào n ào quá, tôi đem giy t qua phòng khác làm vic nhưng nht quyết không thay đi quyết đnh. Chi đng vài hôm, chính ph tìm nhng công vic khác cho h, kết qu nhng người nông gia nghèo khó ca tôi được my con bò đ ly sa.
        Th tướng Ben Gurion t chc, v hưu ngày 16 tháng By năm 1963, tám hôm sau Levi Eshkol được đ c lên làm th tướng kiêm b trưởng quc phòng. Tôi tiếp tc làm vic trong ni các chính quyn được mười sáu tháng ri xin t ngày 3 tháng Mười Mt năm 1964. Khi ri b văn phòng b trưởng b Canh Nông, tôi đem theo mt s sách báo và hình nh gn gi vi tôi. Trong nhng quyn sách có quyn kinh thánh Hebrew và nhng bài thơ ca Bialik.
        Lúc đó là năm 1966, mười năm sau chiến dch Sinai, tôi viết bài cho báo Washington Post v chiến tranh Vit Nam. Sau này tôi được biết b trưởng Quc Phòng McNamara rt tt đã thông báo cho Tướng Westmoreland tư lnh Quân Lc Hoa Kỳ ti Vit Nam, m rng cánh ca cho tôi nhưng không đưa đến nhưng nơi nguy him. Cũng vì vy, đu tháng Tám năm 1966, tôi được ngi trên trc thăng Hoa Kỳ bay t Đà Nng đến đi bn doanh sư đoàn 1 Không K ri t đó đi theo nhng đơn v hành quân, tun tiu.
        Trc thăng bay vòng trên đu căn c trước khi đáp xung. Xung quanh bãi đáp là nhng dy lu, bên ngoài là nhng khu đi bác 105, 155 ly. Xung quanh căn c là lp hàng rào km gai, nhng vng gác. Bên ngoài lp hàng rào phòng th là x trường, cây ci đã b khai quang, đn ngã. Xa hơn na là cánh rng nhit đi, mu xanh thm, đi thế khác hn nhng bãi chiến trường tôi đã tri qua.
        Bui sáng hôm y tri mưa to, tm quan sát ca trc thăng không được xa, đến xế chiu tri quang đãng, tôi được đưa lên b tư lnh hành quân tin phương trên Pleiku. Phi cơ bay dc theo quc l 19, nơi xy ra mt trn đánh ni tiếng mười hai năm v trước. Nơi con đường lên núi, hơn 1000 quân Pháp b Vit Minh phc kích quét sch. Bây gi Vit Cng vn đt mìn phá đường, cu cng, bn ta t trên núi xung xe c di chuyn trên quc l. Đoàn xe quân s di chuyn vn cn phi có xe tăng đi m đường, phá mìn
        Ti b tư lnh tin phương, tôi được v tư lnh sư đoàn 1 Không K Thiếu Tướng John Norton đón tiếp rt nim n. Ông ta nói vi tôi “Đi Tướng Westmoreland đã căn dn tôi. Thưa v Tướng ca tôi (mon General), cnh ca m rt rng đ đón ông. C t nhiên, và nên cn thn khi đi theo mt đơn v ca tôi”
        Tướng Norton đưa tôi đi ăn cùng vi Đi Tá Brendswieg, l đoàn trưởng l đoàn 2, đơn v sp xa đi hành quân  mà tôi s đi theo. Sư đoàn 1 Không K lúc đó đang m cuc hành quân “Paul Revere”, tiếp theo hành quân “Hastings”, to thanh quân cng sn trên vùng cao nguyên nơi tam biên Vit-Miên-Lào.
        Chiến tranh Vit Nam x dng trc thăng làm phương tin chính yếu đ chuyn quân. Tng cng có tt c 1700 trc thăng khi tôi Vit Nam, nhiu hơn s lượng trc thăng bên Âu châu. Sư đoàn 1 Không K là mt đơn v chiến thut x dng trc thăng đ hành quân. Quân đi Hoa Kỳ đã đáp ng được nhu cu chuyn quân qua nhng cánh rng già, đi núi nơi mà xe c không th di chuyn được.
        Bn tiếng đng h sau khi lnh báo đng ban ra, c tiu đoàn tp hp vi đy đ vũ khí, quân dng sn sàng cho trc thăng đưa vào vùng hành quân. Có th gia cánh rng già hay trên mt đnh núi. Chúng tôi d đnh s ct cánh vào bui sáng, tuy nhiên mưa và nhng đám mây tht thp che ph bu tri nên phi di li. Đến trưa, bu tri tr nên quang đãng nên máy bay s ct cánh lúc 1 gi chiu.
        Tin tình báo do Tướng Norton cung cp, cho biết mt sư đoàn đch quân đang hot đng trên vùng cao nguyên. Đơn v đch không tp trung trong mt căn c, phân tán trong nhiu căn c, vài ba tiu đoàn, mi tiu đoàn có khong 350 quân. Theo kế hoch điu quân ca Norton, mt tiu đoàn trong l đoàn 2 (Đi Tá Brendswieg) s được đ xung nơi tình nghi b tư lnh sư đoàn ca đch. Trường hp chm súng s đưa thêm mt tiu đoàn tr b lên tăng cường, khóa cht đường rút lui ri tn công vào bên sườn đơn v đch.
        Kế hoch hành quân cũng tm được, duy có mt yếu t thiếu xót, v trí đóng quân chính xác ca đơn v đch không thâu thp được. Nhng chuyến bay thám thính và không nh không tìm ra được căn c ca đch, giao thông hào, pháo đài. Ngun cung cp tin tc tình báo ca Hoa Kỳ phn ln da vào k thut không nh, bt đài ca đch và gii mã, h không bt được nhiu tù binh đ ly tin tc.
        Đúng 1 gi 5 phút, tôi đi theo đi đi D ct cánh bay vào khu vc tình nghi có đơn v đch. Các trc thăng đã được tháo g cánh ca cho các x th đi liên gn trên phi cơ sn sàng. Mi đi đi được chuyên ch trên mt hp đoàn 16 chiếc trc thăng, bay sát đu ngn cây như đàn ong.  Khi lên cao, chúng tôi có th nghe tiếng đn pháo binh, đang bn dn đường cho bãi đáp. Trong hành quân Hastings trước đây, mt đi đi b tàn sát vì vào đúng bãi đáp tưởng trng tri nhưng c mt tiu đoàn đch ngy trang rt khéo nm ch sn.
        Sư đoàn 1 Không K đi hành quân thường theo th tư dây chuyn: pháo binh bn dn đường, tàn phá bãi đáp cho trc thăng đ đ quân, Tiếp theo là phi cơ th bom dn sch bãi đáp. Cui cùng, trong lúc đ quân vn được trc thăng võ trang Cobra bay ym tr. Khi đoàn trc thăng vào gn đến bãi đáp, chúng tôi có th ngi thy mùi thuc súng đn đi bác bc lên t bãi đáp. Trên mt đt đy nhng h đen, c xung quanh vn còn cháy, khói bc lên.
        Cuc đ quân hoàn tt trong vòng hai phút, mi người nhy ra khi trc thăng, nm rp xung bãi c tranh rt cao. Tiếng bom đn vn tiếp tc n vang, tôi c ngóc đu cao lên khi đám c tranh đ quan sát. Không phi tiếng súng ca đch, tiếng đn pháo binh đang bn dn đường cho mt bãi đáp khác. Bãi đáp yên tĩnh, v đi đi trưởng ra lnh cho các trung đi dàn quân ra.
        B máy chiến tranh “dây chuyn” ca sư đoàn 1 Không K vn tiếp tc làm vic: sau khi đ quân, h tiếp tc đem ra chiến trường: máy móc, dng c, xe c, vũ khí cng đng, đn dược và đ tiếp liu. Loi trc thăng c ln Chinook đem đến b ch huy tiu đoàn, căn c ha lc đi bác 105 ly và đn pháo binh. Tiếp theo là loi trc thăng khng l Crane, câu xe i đt, đi bác 155ly vào thiết lp căn c, trung tâm hành quân, súng đi bác, v.v… Tôi say mê nhìn “k thut chiến tranh” ca người Hoa Kỳ, mi chiếc trc thăng tr giá 3 triu đô la. Trong thi gian làm Tng Tham Mưu Trưởng, nhiu trường hp phi loi b chương trình gi sĩ quan ra ngoi quc tu nghip đ có ngân khon 70000 đô la mua đ ph tùng, quân dng. Ô! Hoa Kỳ, Ô! Do Thái.
        Nhưng chiến tranh xy ra đâu? Tôi ch nhìn thy khiá cnh chiến tranh có mt chiu. Đch quân có kh năng điu hành b máy chiến tranh như người Hoa Kỳ không? Tôi t hi, chuyn gì s xy ra nếu Vit Cng có máy bay, ha lc pháo binh và thiết giáp? Vũ khí nng trong mt đơn v Vit Cng là khu súng ci đ có th cõng trên lưng mt người lính. Nhưng thôi! Quân Vit Cng đâu? Và đâu là bãi chiến trường?
        Quân Vit Cng có mt trong khu vc hành quân, ch cách bãi đ quân vài trăm thước. Trn đánh xy ra khong mt tiếng đng h sau, khi mt đi đi khác được đ xung bãi đáp cách chúng tôi khong 300 thước v hướng nam. Đi đi này xung bãi đáp an toàn, nhưng lúc di chuyn đã rơi vào phc kích. Tôi ri đi đi D lên b ch huy tiu đoàn, gp Tướng Norton, Đi Tá Brendswieg và Tướng Walker, tư lnh sư đoàn 25 B Binh, có mt đơn v bit phái cho sư đoàn 1 Không K. H đang cúi xung nhìn tm bn đ ln tri trên bãi c gn trung tâm hành quân.
        Đi đi xung nơi phiá nam d dàng không gp ha lc ca đch. Viên sĩ quan đi đi trưởng quyết đnh cho đi đi di chuyn lên đóng trên mt ngn đi phiá bên kia mt giòng sui nh. Tng trung đi ni đuôi nhau thành mt hàng dc đi ra b sui. H vn chưa biết đơn v đch đã có mt cho đến khi tiếng súng đch bt đu khai ha. Mt tiu đoàn Vit Cng đào hm trú n, ngy trang rt khéo.
        Cp ch huy Vit Cng đi cho trung đi Hoa Kỳ đi đu qua khi mi ra lnh n súng. Đch quân khai ha bng đ loi súng vào đoàn quân đang di chuyn. Trong vòng vài phút, đi đi Hoa Kỳ b loi ra khi vòng chiến vi hơn 70 thương vong, 25 quân nhân chết ti ch và khong 50 b thương. Viên sĩ quan đi đi trưởng b thương, đi đi phó t trn.
        Đi đi này đã mt kh năng tác chiến, sĩ quan còn li xin tăng vin và pháo binh ym tr. B ch huy tiu đoàn trn an h cho biết s điu đng mt đi đi khác xung gn đó. Đi đi xung sau này s lo vic đem nhng người chết và b thương ra khi khu vc b phc kích ch không có nhim v phn công.
        Người Hoa Kỳ “phn công, truy kích” đch không x dng quân b binh mà bng ha lc pháo binh, không quân. H san bng mc tiêu bng đn pháo binh, bng nhng qa bom không biết rng nhiu khi đơn v đch đã rút đi, hoc ch đ li mt người lính bn cm chân. Vn đ cho mt đơn v b binh Hoa Kỳ khi đi din vi đch quân không phi xông vào tn công mà là xác đnh v trí ca đch. “Xung phong, tn công” do pháo binh và phi cơ đm nhn. Đó là chiến thut ca người Hoa Kỳ và Vit Cng, trong thi gian tôi Vit Nam, 90% các trn đánh xy ra tương t như trn đánh va k.
        Chúng tôi ri b ch huy tiu đoàn vào lúc 5:30 chiu. Nhng đám mây đen trong mùa mưa li kéo đến ph kín bu tri. Tướng Norton mi tôi đi theo ông ta đến b tư lnh ca Tướng Walker (sư đoàn 25BB) dùng cơm và duyt xét trn đánh va qua.
        B tư lnh tin phương ca tướng Walker trông như mt căn c dã chiến. Hai căn lu ln dùng làm nhà ăn cho sĩ quan, dao niã, khay đúng tiêu chun nhà binh. Tôi được đãi bia, ngoài ra thc ăn như tt c các binh sĩ.
        Sau phn thuyết trình ca tướng Norton tư lnh sư đoàn 1 Không K, chúng tôi bàn lun. Tướng Norton cho rng đch quân đã phân tán ra thành tng toán nh khong 15 người, thoát ra khi khu vc hành quân và chúng s tp hp li ti mt đim nào đó. Tướng Walker cho rng đch quân đã qua tr li trên đt Miên, ch cách trn đi khong mười dm. Tướng Norton vn không chc chn cho lm.
        Được theo dõi trn đánh, nghe thuyết trình, bình lun, tôi có cm giác hành quân “Paul Revere” không đt được mc đích. Quân đi Hoa Kỳ tp trung sc mnh đ tiêu dit Vit Cng. Người Hoa Kỳ mơ tưởng rng, x dng trc thăng đưa binh sĩ đã được hun luyn k càng vào trn đi nhanh chóng cùng vi ha lc phi pháo, vũ khí đn dược, đ trang b ti tân, nhiên liu gn như vô gii hn, h có th đp tan Vi.t Cng. Nhưng h không thành công.
        Người Hoa Kỳ không biết đch quân đâu? Sau trn phc kích chp nhoáng, h biến đi đâu? Tôi nói vi tướng Norton, cơ cu t chc, kh năng ca sư đoàn 1 Không K tht hoàn ho. Tuy nhiên mt điu thiếu sót, h phi cho mt toán trinh sát bí mt xâm nhp vào vùng đch, tìm kiếm v trí đóng quân chính xác ca đơn v đch. Tướng Norton nhìn tôi tr li “Đng lo! Ông Tướng ca tôi (Mon General), chúng tôi s thp c bn chúng nó” Sau ba cơm, tôi bay lên Pleiku đến mt tri Lc Lượng Đc Bit nm cách biên gii ba dm, d đnh đi tun tiu vi quân “Mũ Xanh” hai ngày.
        Sáng sm hôm sau, mt công đin t b tư lnh sư đoàn 1 Không K gi đến tôi, cho biết Vit Cng m trn tn công ln vào tuyến phòng th do mt đơn v Đi Hàn trn gi. Tướng Norton hy vng tôi mun đến quan sát khi trn đi vn còn vương mùi thuc súng. Tôi hoãn chuyến đi vi quân “Mũ Xanh” và mt xe Jeep Lc Lượng Đc Bit đưa tôi đi đến ch va xy ra trn tn công.
        Trong đêm qua, tuyến phòng th do mt đi đi 130 binh sĩ Đi Hàn trn đóng b mt trung đoàn Vit Cng tn công. Quân Đi Hàn gi vng phòng tuyến, đch b li 237 xác chết trên chiến trường. Khi tôi đến thăm, binh sĩ Đi Hàn vn còn ghìm súng nơi l châu mai, bean ngoài căn c có chiến xa Hoa Kỳ ym tr. Ngoài ra h còn được Pháo Binh Hoa Kỳ bn ym tr 21000 qa đn đi bác 105, 155 ly, hơn s đn chúng tôi x dng trong trn chiến Đc Lp, và chiến dch Sinai gom li.

1 comment:

  1. trích => Tướng Moshe Dayan: Lúc đó là năm 1966, mười năm sau chiến dịch Sinai, tôi viết bài cho báo Washington Post về chiến tranh Việt Nam. Sau này tôi được biết bộ trưởng Quốc Phòng McNamara rất tốt đã thông báo cho Tướng Westmoreland tư lệnh Quân Lực Hoa Kỳ tại Việt Nam, mở rộng cánh cửa cho tôi nhưng không đưa đến nhưng nơi nguy hiểm. Cũng vì vậy, đầu tháng Tám năm 1966, tôi được ngồi trên trực thăng Hoa Kỳ bay từ Đà Nẵng đến đại bản doanh sư đoàn 1 Không Kỵ rồi từ đó đi theo những đơn vị hành quân, tuần tiễu.
    ------------------------------------------------------------
    STD_SOG
    Nếu Tướng Moshe Dayan sau này đến VN lần nữa để quan sát thì hay biết mấy: Chiến Dịch D-Day VN {lấy tên theo D-DAY NORMANDY}.Mà bên Quân sự VNCH lấy tên Toàn Thắng 1970. Để thấy SĐ 1 KK ở Quản Lợi - Bình Long có thêm Hòang Gia Úc - Tân Tây Lan tăng fái từ Núi Đất- Bà Rịa, bên cạnh có Launch side 32/B50/CCS/BMT mà đã đi "wét zọn sạch sẽ" cho ngày D-DAY trong vùng Lưởi Câu -Cambodia. Ngày đó SĐ 1 Ngựa Bay cùng Thiên Thần Mũ Đỏ VN đã càn wét MTGPMN {lúc đó Ng tấn Dũng là bác sỉ trong khu Lưởi Câu, vì đã làm Y tá tại Bệnh viện Cà Mau của VNCH}, kế bên là
    Khmer Rouge với quân Cố vấn Trung cộng {có mặt bộ đội Hunsen, sau khi học tại Hà nội trở về}.Đương nhiên 0 thể thiếu
    thành fần "sinh Bắc, tư...ử...ử Nam" bộ đội chính wy Bắc Việt từ Tam biên kéo về trấn đóng. Trong trận D-DAY Normandy
    Đồng minh bị thiệt hại rất nặng và có cã một Đại đội thuộc SĐ 82 ND chỉ còn vài người sống sót, khi nhảy dù xuống ngay BCH địch đàng sau đường tiến vào bãi biển. Còn trong trận D-DAY VN thì thiệt hại rất ít, trực thăng xuống và đi chớp nhoáng {fía VN ở QL thì có 2 fi hành đoàn tt rớt thiệt mạng vì....ham chơi!}. Sau vụ D-Day VN, Vua Miên đã kiện VNCH ra tới LHQ; nhưng đã bị LHQ cho "xù" vì biết TC đàng sau "thúc cù chõ" cho Vua Miên la làng!.
    B50/CCS/BMT

    ReplyDelete