Tuesday, October 17, 2023

Về Miền Đất Hứa Phần 4 / The Promised Land Section 4

    Năm 1884, anh em nhà Rabinsky tui 14, 16 đã tr nên nhng k b truy lùng. H trn trong rng ban ngày, ban đêm mi tiếp tc cuc hành trình. Trm ngh đu tiên trong khu Do Thái Lubny, h cũng được tu sĩ, các bc đàn anh cho tin, thc phm đ đi tiếp, ch không dám cha. Đến khu Do Thái Kharkov, hai anh em trn dưới basement ngôi đn (Synagogue). Mt hôm tu sĩ Solomon  nói vi h.
-              Tin tc đã loan truyn đến đây, ch này không còn được an toàn. Tôi quen biết my gia đình Do Thái có nông tri gn đây. Hai anh em nên trn đó, h s giúp đ.
-              Cám ơn tu sĩ Solomon đã che ch anh em tôi. Chúng tôi đã có kế hoch riêng.
-              Chương trình như thế nào?
-              Chúng tôi s đi Palestine.  Yakov tr li.
-              Palestine. Làm sao đi đến đó được? V tu sĩ sng st nhìn hai anh em.
-              Chúng tôi có l trình riêng bng đường b. Thượng Đế s giúp chúng tôi.
-              Moses đã đi b ròng rã 40 năm.
-              Anh em tôi còn tr s rút ngn thi gian li.

        Hai anh em nhà Rabinsky đi v hướng đông, sau đó xung hướng nam trong sut mùa đông giá but. H chu đng lp tuyết dy, ngp đến lưng, co người li đ tránh nhng cơn gió lnh. H phi chi đng đói khát thường xuyên, ln vào nhng nông tri trm thc phm, ăn qua đường, ri li tiếp tc cuc hành trình v min đt hưá Palestine.
        Nhiu đêm, Jossi phi cõng người em Yakov vì đôi bàn chân ca Yakov b nt và chy máu. Qua mùa xuân, hai anh em đến được làng Do Thái Rostov, kit sc. H li được giúp đ, thay b qun áo t tơi, ngh ngơi vài tun l ly li sc đ tiếp tc cuc hành trình. Đến mùa xuân năm sau, hai anh em nhn ra phép l ln đu. H là người được t do, đng lên, quay li nhìn đt “M Nga Sô” ln cui ri qua biên gii vào đt Th Nhĩ Kỳ.
        Đến gia hè, h đi qua chân núi Ararat, nơi mà chiếc tu cu Noah đã đến. H tiếp tc đi v hướng nam. Khi đi ngang qua làng mc, h hi thăm, tìm người Do Thái. Hôm nào may, gp người cùng chung giòng máu, h được chăm sóc t tế, cho qun áo mi, lương thc đ đi đường. H băng qua Th Nhĩ Kỳ vào Syria, ri đến bin Đi Trung Hi.
        Đó là năm 1888, bn mươi tháng gian nan trôi qua, k t đêm hai anh em nhà Rabinsky trn ra khi làng Do Thái Zhitomir. Sau bn năm, Jossi đã được 20 tui, tr nên mt người đàn ông to ln, cao hơn sáu b (6’), chàng đ chòm râu mu đ như mu tóc. Yakov lên 18,  có vóc dáng trung bình, nhưng đã tr nên cng cõi.
        Hai anh em đng trên mt ngn đi, nhìn xung thung lũng Huleh nơi phiá bc vùng Galilee. Jossi ngi xung mt tng đá, ôm mt khóc. Cuc hành trình kết thúc, h đã đến đích. Yakov đt nh bàn tay lên vai anh, nói tht to vì mng r “Mình đã đến nhà! Mình đã đến nhà!”.

        T trên đi nhìn xung, bên kia thung lũng Lebanon, đnh núi Hermon nhô cao lên có tuyết ph. Dưới chân đi, nơi hai anh em nhà Rabinsky đang đng là h Huleh vi nhng đám lau sy. Gn phiá bên phi, xen k gia nhng ngn đi có mt làng Rp. Jossi ln đu tiên được trông thy Vùng Đt Ha. Ôi, đp làm sao.
        Hai anh em trên đi, ngm cnh mt ngày, mt đêm. Sáng hôm sau bt đu đi xung, hướng v ngôi làng Rp. Nhng căn nhà xây bng đt, mu trng nhp nhô trên yên nga gia hai ngn đi. Nhng mnh vướn, rng olive chy dài xung đám lau sy bên b h Huleh. Có nhng con la đang kéo cy, nhng con khác ch luá mì đã gt trên lưng. Trong nhng vườn nho, ph n rp đang làm vic. Ngôi làng xưa, có đến hàng ngàn năm.
        Jossi, Kakov đi thng đến ch giếng nước, my thiếu n rp đang git qun áo, ly nước, nói chuyn. S xut hin ca hai người đàn ông l, làm tt c đu im lng. Jossi lên tiếng hi “Chúng tôi xin chút nước ung được không?”. Không mt tiếng tr li. Anh em nhà Rabinsky nhanh chóng ly gu múc nước, ra mt, đ đy bình nước ung, ri biến mt.
        H đến mt căn chòi được dùng làm nơi ung cà phê. My người đàn ông ngi tán dóc bên trong, có người đánh c, trong khi các bà v làm vic vt v ngoài đng. Mùi cà phê, thuc lá nght trong căn chòi. Jossi lên tiếng hi “Chúng tôi nh ch đường”. Sau vài giây, mt người đàn ông Rp đng dy, ra du cho hai anh em đi theo. Ông ta dn Jossi, Yakov đến giòng sui, bên kia là mt ngôi đn Rp (Mosque). Bên cnh ngôi đn có căn nhà ln, có phòng rng làm nơi tiếp khách chung cho c làng.
        Mt người đàn ông tui khong 25, ăn mc đy đ, sang trng, vi khăn trên đu xut hin, chào đón hai người khách phương xa. 
-              Tôi là Kammal, trưởng làng (Muktar) Abu Yesha. Sau đó ra lnh cho người em đem trái cây, cà phê ra mi khách.
        Hai anh em nhà Rabinsky ngc nhiên, ông ta còn nói được chút đnh tiếng Hebrew.
-              Khu vc làng này là nơi được coi như nơi chôn ct Joshua (Thánh Do Du). Các anh cũng biết Joshua là đng Tiên Tri Hi giáo và cũng là mt chiến sĩ Hebrew.
        V trưởng làng Kammal theo phong tc người Rp, không đt câu hi thng. Ông ta nghĩ rng, có l hai anh em Jossi, Yakov b lc đường vì chưa tng có người Do Thái nào đt chân đến Abu Yesha. Jossi ct nghĩa rng anh em chàng đi t phương bc xung, đnh tìm đến mt làng Do Thái lp nghip.
        Được Jossi ct nghĩa, Kammal thy thoi mái thêm đôi chút. Ông ta là người trưởng làng duy nht, người lãnh đo tinh thn và cũng là người duy nht biết ch trong làng Abu Yesha. Jossi t dưng cm thy thích ông trùm Kammal. Sau khi ăn hết đĩa trái cây, hai anh em xin phép kiếu t. Kammal dn dò “Các anh s tìm ly làng Do Thái cách đây khang 30 cây s v hướng nam, nm gia h Huleh và bin Galilee. Trên đường đi, các anh s băng qua mt đi nhân to (Tel), dưới chân đi có thành ph c Hazor… Mong Thượng Đế che ch cho các anh trên đường đi…”.
        Đến xế chiu, h đến Rosh Pinna, làng đnh cư xa nht ca dân Do Thái. Anh em nhà Rabinsky ngh qua đêm ri li ra đi vào sáng sm hôm sau. Jossi và Yakov d đnh băng qua my ngn đi đến Safed, mt trong bn thành ph quan trng trong, tín ngưỡng ca dân tc Do Thái. Thành ph c này nm trên mt ngn đi xinh đp, ca ngõ vào khu vc h Huleh trong vùng Galilee. Thêm mt ln na, hai anh em tht vng. H gp thế h th hai, th ba, th tư Do Thái sng da trên s nghiên cu b sách Cabala, sách v nhng điu bí mt. H không màng ti s hi sinh ca căn nhà Jacob (quc gia Do Thái), ch mun sng lng l, nghèo hèn. Hai anh em ngh đêm và tiếp tc cuc hành trình đi Jerusalem.
        Khi Jossi, Yakov leo lên nhng ngn đi Judea. Tinh thn lên cao, nhng còn đường mòn người Do Thái x dng t ngàn xưa vn còn đó. Nhng ngn đi đã b soi mòn đi theo năm tháng, nhưng anh em Jossi, Yakov vn hăng hái sp được nhìn thy lch s ca dân tc. Lên đến đnh h trông thy Thành Ph ca David.
        Jerusalem! H đi qua bc tường bao quanh thành ph c qua cng Damascus, li đi quanh co đy nhng ca tim dn đến ngôi đn (Synagogue) Hurva uy nghi. Jossi lm bm nói vi chính mình.
-              Ước gì cha có mt đây vi chúng ta.  Yakov cu nguyn.
-              Nếu tôi quên được người, Jerusalem…
        T ngôi đn, Jossi, Yakov đi đến bc tường duy nht còn li ca ngôi đn xưa vĩ đi. Bc tường vn đng vng bên cnh ngôi đn Hi giáo Mosque of Omar, hoc Dome of the Rock. Bc tường này là chn linh thiêng nht đi vi tt c người Do Thái. Hai anh em nhà Rabinsky đi đến hi cng Jaffa và dng chân nơi đó.
        Mt năm sau, Jossi, Yakov nhn được tin nhà t tu sĩ Lipzin. M ca hai chàng đã mt vì nhng đau bun xy đến cho gia đình. Jossi, Yakov làm vic nơi bến tu hay làm thuê trên nhng cánh đng ca người Do Thái.
   
        Khi ngun tư tưởng Quc Gia Cc Đoan Ziomist lan truyn đến Palestine, anh em nhà Rabinsky đã là “ma cũ” Palestine. Hai anh em đã không còn o vng v min đt ca mt và sa na, đã làm tt c mi ngh, biết tt c mi nơi, mi ngã ngách trong vùng. Yakov cm thy cay đng thêm cho cuc đi. Jossi cm nhn s t do tương đi được có, chàng vn mơ v phn đt đã đi qua, nơi thung lũng h Huleh phiá trên Safed.
        Yakov coi người Rp cũng như người Th (Nhĩ Kỳ) là k thù, không khác bn Cosacks, bn sinh viên Nga Sô. Mc du người Th không giết người, nhưng tt c nhng hành đng khác chông li người Do Thái, h đu công nhn. Nhiu đêm hai anh em nhà Rabinsky cãi nhau.
-              Đng ý mình có th làm ch đt qua s mua bán hp pháp, nhưng mình kiếm đâu ra người làm thuê. V li bn Bedouins, bn Th chc gì đã đ mình yên n.
-              Mình s kiếm được người làm. Bn Th có th mua chuc. Còn bn Rp mình phi hc cách sng hòa hp bên cnh h. Điu này có th làm được nếu mình hiu  được h.
-              Điu duy nht bn Rp hiu là qu đm. Jossi lc đu tr li.
-              S có ngày ti nó treo c chú (Yakov).
        Hai anh em, càng ngày càng cách bit v tư tưởng và hành đng. Jossi vn mơ điu ước nguyn hòa bình và s thông cm. Yakov vn theo đui đường li hành đng trc tiếp “Ăn miếng tr miếng”, nhng k làm điu tn hi đến người Do Thái.
        Qua đu thế k mi (1900), Yakov gia nhp vào mt nhóm mười lăm người, làm chuyn phiêu du. H mua mt miếng đt nm sâu trong thung lũng Jezreel, nơi mà chưa mt người Do Thái nào dám đến t nhiu thế k trước. Mười lăm người đi tiên phong lp nông tri, trung tâm hun luyn nông nghip, và đt tên là Sde Tov, Cánh Đng ca N Thn. V trí ca h đáng sng và làm vic rt nguy him, t b đu có nhng b lc Rp Bedouins, sn sàng giết người đ ly ca.
        Năm 1900 có khong 50 ngàn người Do Thái sinh sng Palestine. Jossi cm thy thoi mái, có thêm bn. H thường buôn bán nơi hi cng Jaffa, mt s ít đến làm ăn nơi hi cng nh Haifa. Đ bành trướng, t chc Zionists tìm cách mua đt t tay người Rp, lúc đó đương nhiên làm ch đt vùng Palestine.
        Khong gia năm 1902, t chc De Schumann (Zionists) liên lc vi Jossi Rabinsky và phong cho Jossi làm trùm trong vic mua bán đt đai. H chn Jossi vì chàng đã biết quá nhiu vùng đt Palestine, và không ngi đi vào vùng đt ca người Rp. T chc Zionists xây mt khách sn Jaffa, cũng làm nơi đt b ch huy. H tung ra chiến dch mua đt đ xây dng nhng làng Do Thái mi, sn sàng cho người Do Thái mi tr v c hương cư ng.
        Jossi rt hng khi trong công vic, ngoài ra chàng có thêm dp đ gp người em Yakov. Cui cùng Jossi đã có dp đi tr li ngôi làng Rosh Pinna, nơi đnh cư xa nht ca người Do Thái, và vùng đt xung quanh h Huleh gn làng Rp Abu Yesha. Jossi qu là mt hình nh đp ca người đàn ông, trên yên con nga trng. Chàng đã tr nên mt người đàn ông ba mươi tui, cao ln, vm v. Jossi trông oai v vi hàm râu rm rp, đi khăn quàng kiu Rp, ngang vai đeo dây đn, rong rui trên nhng Cánh Đng ca Sharon, nhng ngn đi Samaria trong vùng Galilee tìm đt đ mua.
        Jossi gp li ân nhân, Kammal v tù trưởng làng Abu Yesha. Kammal ln hơn Jossi vài tui, ông ch đt Kammal có ba bà v, vn thường vng mt trong làng đi du hí nhng chn phn hoa đô th như Beirut và Cairo. Hai người tr nên bn, Kammal qúy trng Jossi tính cương trc, ôn hòa, hiu biết rng rãi. Jossi thích Kammal ch, ông ta là ân nhân và cũng là mt người Rp có kiến thc. Qua Kammal, Jossi biết thêm nhiu điu v tp quán, tín ngưỡng, cũng như lch s vĩ đi, un khúc ca sc dân Rp.
        Vào thế k th By, đo Hi (Islam) lan truyn đến nhng b lc bán khai Bedouin trong sa mc. Li ging dy ca Mohamed (nhà Tiên Tri, s gi ca Thượng Đế) qua đến biên gii Trung Hoa, và qua Âu châu. Sau hàng trăm năm cm đoán s bành trướng ca đo Hi. Trng tâm ca đo Hi là sc dân Rp, h kết hp vào mt khi vì cùng chung ngôn ng, chung đc tin nơi Thượng Đế. Tuy nhiên, trước s bành trướng ca đo Hi, người Do Thái vn gi nhng đi v cao trong thế gii người Rp.
        Nn văn minh ca nhân loi phát trin mnh m Trung Đông, trong khi Âu châu đang tri qua giai đon Đen Ti (Dark Age), và các lãnh chúa cai tr. Các thành ph Bagdad, Damascus được coi như Athen Hy Lp. Nn văn hoá Hi giáo tht kỳ diu, trong vòng năm trăm năm, nhng triết lý cao siêu, nhng công trình khoa hc, nhng ngh thut siêu đng đu tp trung trong thế gii nói tiếng Rp.
        Tiếp theo là nhng trn Thánh Chiến ca người Cu Thế (Crusaders). Nhng người cướp bóc, hãm hiếp, giết người dưới danh nghĩa ca cùng Thượng Đế, chung cho c hai tôn giáo, đo Hi và đo Tin Lành (Christian).
        Sau đó là mt trăm năm lm than dưới ách người Mông C. K xâm lăng đến t Á châu, người Mông C lúc đó ni tiếng là tàn bo giết người không gm tay. Kim T Tháp xây bng s người Rp được dng nên đ nhc nh đến s bo tàn ca người Mông C.
        Người Rp đã kit qu qua nhng thế k chiến tranh. Nhiu thành ph b tàn phá, sau đó b hn hán làm khô cn nhng c đo đy hoa, và dn dn b bin cát vùi sâu. Người Rp tr nên thù hn đánh ln nhau, làm mt đi đt đai, và nn văn hóa cũng tàn li. B phân hóa, người Rp không chun b cho mt đi ha cui cùng.
        Đến phiên người Ottomans xâm lăng. Thêm năm thế k lũng đon, các lãnh chúa đánh ln nhau. Mt git nước qúy hơn vàng hay gia v trong vùng đt thiếu mu m. Thiếu nước, thế gii Rp b phân hóa, bn thu, bnh tt, nghèo đói và mù ch.
        Jossi Rabinsky, im lng hc hòi, quan sát người Rp buôn bán trong hi cng Jaffa. Chàng được Kammal gii thiu b kinh Koran ca Hi giáo. Jossi khám phá ra rng đng Abraham va là t ph ca người Do Thái ln người Rp. T đng Ishmael, con ca Hagar ny sinh ra mm mng Rp.
        Jossi cũng hc hi thêm được, thánh Mô Sen (Moses) người ban hành lut (10 điu răn) cho người Do Thái cũng là nhà Tiên Tri chính yếu ca dân Rp. Nhng li tiên tri trong kinh thánh cũng là nhng li tiên tri trong kinh Koran. Ngay c đến nhng tu sĩ (rabbis) ni tiếng cũng là nhng bc thánh trong đo Hi.
        Trong khi đó, ông em Yakov đã ri b Sde Tov. Vùng đt vn cn ci không th canh tác được. Yakov lang thang khp nơi trong vùng Palestine tìm ch “đng” cho chàng.
        S tht bi cách mng năm 1905, đưa mt s người Do Thái bên Nga v Palestine. Thế h này tr trung hơn và được thm nhun ch nghĩa Zionism Năm 1905 được đánh du trong lch s Do Thái là ln th hai Aliyah (lên thiên đàng) trong cuc di cư vĩ đi Exodus..
        Nhng người tr mi đến Palestine trong đt Aliyah th hai, vi tinh thn Zionism, h không thích ngh buôn bán như trong hi cng Jaffa. H không đng ý nếp sng hòa đng tôn giáo, ch mun làm ch đt đai. Yakov làm chuyến phiêu lưu ln na, ln này cùng vi thế h th hai, chàng mua mt miếng đt trong vùng Galilee tên là Sejera. Trong mt chuyến đi v Jaffa, Yakov ghé thăm ông anh Jossi, báo tin vui v chuyn làm ăn mi.
-              Anh cũng biết các b lc Bedouins tng tin các làng đnh cư… phi mướn ti nó bo v… Bn chúng đến Sejera đe da… phi mướn chúng nó… Nhưng bn tôi không chu. Mình phòng th rt k, phc kích giết được tên trùm, làm chúng không dám bén mng đến na. Yakov nói tiếp. Chúng tôi nghĩ rng, mình bo v được mt làng, s bo v được nhng làng khác, nên lp nhng toán tun tiu lưu đng, mun mi anh ch huy mt toán.
        Jossi cũng hng thú nhưng vn cân nhc.
-              Đ tôi nghĩ li đã.
-              Có chuyn gì na đ phi suy nghĩ.
-              Nên nh bn Bedouins không d dàng b ngun li tc mà không có đánh nhau. Còn bn Th na, đâu đ mình được võ trang d dàng.
-              Không lo, mình s thanh toán bn nó. Anh nghĩ sao, bn tôi cn anh?
-              Đ tôi nghĩ li đã.  
        Yakov vn nóng ny như xưa, đưa hai tay lên tri.
-              Thi bui này mà anh làm như vn còn sng trong khu tp trung ghetto. Đơn v bn tôi mun anh ch huy s đi căn c tun ti trên đnh Canaan.
        Nghe nói ti đnh Canaan, như gic mơ. Jossi nghĩ li và nhn li. Chàng t chc công vic mua bán đt đai, đi lên Mount Canaan. H t xưng là nhóm Hashomer: nhng người bo v. Nhóm Jossi có nhim v trong vòng đai t đnh Canaan, qua Rosh Pinna nơi hướng bc, vòng xung phiá nam qua thung lũng Genossar dc theo bin Galilee, và phiá bc đến Safed, Meron.
        Jossi biết rng, trước sau chuyn chng lành s đến. Sau khi mt ngun li tc, bn Bedouins s gây hn. Đáng nghi ng nht là b lc Bedouins trong khu vc dưới s lãnh đo ca tên trm cp, du diếm già tên Suleiman. Bn này h tri trên dy đi gn Abu Yesha. Suleiman tng tin, đòi mt phn tư s lượng gt hái ca làng Rosh Pinna đ “được bo v”. Trước khi bn Rp được biết có nhóm bo v hot đng trong khu vc, Jossi mt mình cưỡi nga đi tìm tri đóng quân ca Suleiman.
        Chàng tìm được h vào chp ti, b lc Bedouins h tri nơi xa hơn làng rp Abu Yasha, gn Tel Hai trên phn đt Lebanon. Nhng chiếc lu da dê mc lên xung quanh đi. B lc du mc này t nhn h thuc sc dân Rp thun túy nht. Cuc sng du mc rt khó khăn, nhưng mi liên h cht ch ca b lc đã trói buc h li. H cũng là nhng chiến sĩ can đm và ranh mãnh trong vn đ đi chác.
        S xut hin ca mt người đàn ông l mt, ln con (Jossi cao hơn 6 b. 6’3), râu đ làm b lc Bedouins báo đng. Nhng người đàn bà Bedouins mc váy đen, vi xâu chui làm bng đng xu che mt vi tìm ch trú n. Khi Jossi vào đến bên trong tri, mt người Rp đen, hin nhiên t Sudan, ra chào đón và cho biết mình là nô l ca Suleiman. Người nô l da đen đưa Jossi đến căn lu ln nht bên cnh ch nht by dê.
        Tên tướng cướp già trong b qun áo đen, khăn che đu cũng mu đen, t trong lu bước ra. Hai bên người là hai con dao bng bc, rt đp. Suleiman b mt mt mt, khuôn mt đy vết so, chiến tích ca nhng trn đánh nhau hoc hãm hiếp đàn bà có móng vut. Hai “sư ph” nhn din nhau xong, Suleiman mi Jossi vào trong lu nói chuyn. Suleiman ra lnh cho nô l mang trái cây, cà phê ra mi khách. C hai ngi hút thuc lá qua ng hút dài, ch nói chuyn bâng quơ na tiếng đng h. Linh tính cho Suleiman biết Jossi không phi là mt tên Do Thái tm thường, cũng không đến vì chuyn thường tình.
        Cui cùng Suleiman hi Jossi đếân vi mc đích gì? Jossi đim tĩnh tr li rng nhóm Hashomer có nhim v bo v và cám sơn s bo v ca Suleiman t bao lâu nay. Tướng cướp Rp nghe tin không chp con mt còn li. Jossi yêu cu cái bt tay “bng hu”, Suleiman mm cười, đưa tay ra.
        Ti hôm đó, Jossi cưỡi nga thăm làng Do Thái Rosh Pinna. Chàng triu tp mt phiên hp vi dân làng. Mi người s xanh mt, tin chc rng Suleiman s ct c h. Jossi Rabinsky phi ha li làng đ bo v h, dân làng mi th ra nh nhõm. Nơi cui phòng hp có cô gái tr hai mươi tui, tên là Sarah, va mi đến t Silesia Ba Lan. Sarah nh người tóc đen, trong khi Jossi ln con, tóc đ. Chàng lên tiếng chào hi.
-              Cô là người mi đến đây?
-              Vâng.
-              Tên tôi là Jossi Rabinsky.
-              đây, ai cũng biết ông.
        Jossi li Rosh Pinna mt tun, chàng bn bu vi Sarah. Đến ngày th chín, hơn mt chc tên Rp vào làng ly trm vài trăm cân lúa. Jossi đang canh gác, ch quan sát bn trm, tìm bin pháp khác.
        Sáng sm hôm sau, Jossi li mt mình mt nga đi tìm tri Suleiman, ln này chàng võ trang cn thn. Cm trên tay si roi da dài mười b, Jossi phóng nga đến thng lu Suleiman, ri xung nga. Chàng lên tiếng quát tht to “Suleiman, bước ra khi lu”. Hơn chc tên khác xut hin, cm súng, khuôn mt ngc nhiên “Tay nào to gan” vy. Jossi vn quát tháo “Bước ra”. Tên tướng cướp già t t bước ra, đng chng nnh.
-              Tên nào vy. Tên nào gào như con dê b bnh vy?
        Nhng tên cướp khác cười r lên khoái chí. Cp mt Jossi vn không ri Suleiman.
-              Ta là Jossi Rabinski, người mà gào như con dê b bnh. Suleiman là tên trm cp gian di.
        N cười trên môi Suleiman biến mt. Đám cướp Bedouins đng xung quanh, căng thng ch lnh ca ch tướng, “làm tht” tên Do Thái. Jossi nói tiếp.
-              Ra tay đi. Ra lnh cho đám con cháu. Danh d ca Suleiman không hơn con heo. Nhà ngươi hèn hơn đàn bà.
-              M mày là con đĩ vang danh trên thế gii.
-              C nói đi, con đàn bà hèn h.
        Suleiman điên tiết, rút dao ra xông ti. Jossi vung si roi da lên qut vào chân Suleiman, ht tung Suleiman xung đt. Tiếp theo là nhng ln roi qut lên lưng tên cướp già. Hn ta van xin Jossi “Mình là anh em. Mình là anh em”. Jossi ch mt “Suleiman, ông đã cho tôi cánh tay bn hu. Nếu ông và đám đàn em còn đt chân lên trên cánh đng ca chúng tôi. Tôi s dùng si roi này ct ra tng mnh cho cáo ăn”.
        Nói xong, Jossi nhình quanh nhng khuôn mt sng s ca đám cướp Bedouins. Có l c bn chưa tng trông thy người nào to ln d tn như vy. T đó Suleiman biến mt không còn quy phá người Do Thái na.
        Jossi vn thường ghé Rosh Pinna hàng tháng. Khong mt năm sau, mt hôm Jossi mi Sarah đi chơi vi chàng lên vùng phiá bc trong thung lũng Huleh. H dng nga trên đnh đi. Jossi ch xung thung lũng, kh nói “Tôi v c hương Palestine qua ngã này”. Hai người vn im lng nhìn ngm cnh xung quanh. Sarah biết Jossi rt yêu quê hương.
-              Jossi Rabinsky. Anh có mun cưới em không? Quá sung sướng đến nghn li.
-              Anh… cũng mun hi em câu đó…
        Năm 1909, Jossi tr thành người Do Thái được biết đến nhiu nht Palestine. Cng đng người Do Thái trong hi cng Jaffa ln mnh, h cn nhiu nhu cu v nhà ca, v sinh v.v… Jossi được Zionists y nhim mua mt gii đt phiá bc Jaffa, ch có nhng cn cát. Trên mnh đt này, mt cng đng hoàn toàn người Do Thái đu tiên được xây dng. H đt tên là Đi Xuân (Hill of Spring – Tel Aviv).
        Ông em Yakov gp đi th. Tên người đp là Ruth, mt ph n hp dn, nàng cũng là th lãnh đám đàn bà “ni lon” đòi quyn bình đng. Ruth cũng là người duy nht thng  được Yakov trong vn đ tranh lun. Hai người sng rt hnh phúc.

        Jossi tr v nhà sau mt bui hp mt vi nhóm Vaad Halashon. Chàng lên tiếng gi v.
-              Sarah. Sau bui hp Vaad Halashon, h yêu cu anh ly mt tên Hebrew, và hoàn toàn nói tiếng Hebrew. Ben Yehuda đã làm được chuyn hin đi hoá tiếng Hebrew.
-              Chuyn chng đâu vào đâu. Anh mun bt chước chú Yakov Rabinsky phi không?
-              ! Yakov ly tên Akiva. Thn tượng ca Yakov, v tu sĩ b người La Mã lt da.
-              Mình có ngôn ng Yiddish ca mình.
-              Yiddish là ngôn ng ca nhng người b đi đy, ca tri tp trung ghetto. K t hôm nay, tên ca anh s là Barak Ben Canaan.

        Trn Đ Nht Thế Chiến (1914-1918) xy ra, quân Th Nhĩ Kỳ chiếm vùng Palestine.  Tên anh em nhà Rabinsky (đã đi tên là Akiva, và Barak Ben Canaan) đng đu danh sách b cnh sát Th chiếu c. H cho h sáu tiếng đng h đ ri khi Palestine.
-              Chng nào mình phi đi h anh?
-              Mình phi đi trước khi tri sáng. Ch đem theo được mt túi nh, b li tt c.
        Sarah da vào tường, hai tay ôm bng. Ln mang thai này đã được sáu tháng, nàng không mun b xy thai như năm ln trước.
-              Em không mun đi đâu hết.
-              Mình phi đi. Không còn thì gi na. Barak Ben Canaan ôm v.
-              Em s s b xy thai ln na…
        Barak lng l xách gi đưa v đi.
-              Em đi Shoshana sng vi Ruth (v người em Akiva). Ráng gi gìn sc kho. Ruth s chăm sóc cho em.

        Anh em Ben Canaan chy qua Cairo, sau đó gia nhp quân đi Hoàng Gia Anh và qua Anh quc. H có mt trong trn đ b Gallipoli. Trn này là mt thm ha, Akiva b thương nơi ngc. Sau đó đơn v Do Thái b gii tán, Barak được đưa qua Anh, cùng vi mt Zionist khác Zev Jabotinsky thành lp các tiu đoàn 38, 39, và 40 thuc l đoàn mnh danh Judeans (Do Thái). Akiva không hoàn toàn bình phc vết thương, được t chc người Do Thái Zionist Hoa Kỳ bo lãnh qua M đ đi thuyết trình v c hương Palestine.
        Trong khi anh em Ben Canaan, chy qua Âu châu, cnh sát Th Jemal Pasha tìm đến  làng chiến đu (Kibbutz) Shoshanna bt Sarah. Nàng b hi cung ba ngày sau đó bn Th phi tr t do cho nàng. Ruth van xin cnh sát Th ngoài cng đón Sarah, đưa nàng v bng xe do la kéo.
        Khong mt tun sau, trong lúc sc khe còn yếu kém, Sarah h sinh được mt bé trai. Tiếng kêu la ca Sarah yếu dn đi, ai cũng tưởng nàng s không qua khi. Thượng Đế đã che ch cho Sarah, tuy nhiên mt năm sau nàng mi bình phc. Đa bé mau ln và khe mnh, ging như người cha Barak Ben Canaan. Hai ch em dâu Sarah, Ruth lng l nuôi con ch chng tr li.
        Đu năm 1917, quân đi Anh đã chiếm xong Ai Cp, đui quân Th tr li vùng bán đo Sinai. Đến cui năm, người Ăng Lê tiến vào Palestine, ly được thành ph Beersheba, gii Gaza và hi cng Jaffa. Thưà thng, quân đi Anh tràn qua Damascus, đánh du ngày tàn ca vương quc Ottoman.

        Anh em Akiva, Barak Ben Canaan tr v nhà sau trn thế chiến. Nhng đoá hoa hng đang n, mnh đt như bng sng li, mu xanh tươi mát tr lên khp nơi. Nước t giòng sông Jordan chy qua cng làng Shoshanna trước khi đ ra bin Galilee.
        Chùm râu đ ca Barak, mái tóc đen ca Akiva đã có nhng si trng chen vào khi c hai đng trước ca nhà. Ruth ôm ly chng, Sarah nm tay Barak lôi vào bên trong, đi ra vườn sau. Mt đa bé lên ba tui kho mnh, cp mt sáng đang nhìn chàng. Không đi câu tr li, Barak quỳ xung ôm ly đa bé, bế trên đôi tay chc chn ca chàng.
-              Con trai tôi… Con trai tôi.
-              Con anh đó… Em đt tên cho nó là Ari.

        Ln Aliyah (Lên thiên đường- V min đt ha) th ba, bành trướng trong nhng vùng đt mi mua Jezreel, thung lũng Sharon, Samaria, lên ti nhng ngn đi Judea, vùng Galilee và v vùng sa mc nơi hướng nam. Người di dân Do Thái đem v c hương máy móc, phát trin h thng dn nước cho nông nghip. H trng nho, chanh, olive, ngoài ra trng thêm lúa mì, rau c, chăn nuôi gia súc.
        Người Do Thái lan tràn đến vùng Bin Chết (Dead Sea, Hc Hi), nơi mà nng đ mui không làm vn vt cây c sng được hơn 40 ngàn năm. H đào h nuôi cá, tăng gia sn xut. H trng hàng triu cây ci, biến sa mc thành nhng cánh rng xanh, nhng nơi nào h đt chân ti. Người Do Thái xây dng nhng làng chiến đu kibbutz, đt tên da trong kinh thánh như: Ben Shemen - Con ca Du Ha, Dagania – Hoa Bp, Ein Ganim – Fountain of Garden, Kfar Yehezkiel – Ngôi làng ca tiên tri Ezekiel, Tel Yosef – Đi ca Joseph.
        Barak Ben Canaan tr nên mt người được kính phc trong cng đng Do Thái. Năm 1924, ông tr li Tel Aviv. Ln này Barak ngc nhiên, vui mng gp li c tri, Kammal v tù trưởng làng Rp Abu Yesha. Kammal than th “Bao nhiêu năm, tôi cu nguyn, tìm cách giúp dân tc tôi, nhưng chng đi ti đâu. H không mun tiến… còn mun đp phá nhng gì mình đang có. Tôi được chng kiến người Do Thái tr v và làm phép l trên mnh đt ca h… Người Do Thái đã cu dân Rp… Qua nhiu ngàn năm, người Do Thái là dân tc duy nht đã đem ánh sánh đến vùng đt này”. Barak chăm chú nghe.
-              Tôi hiu, nhiu điu khó nói ra.
-              Làm ơn đ tôi nói tiếp. Nếu chúng ta có th chung sng, c hai đu tr nên thnh vượng. Tôi mun bán cho anh phn đt bên h Huleh. Phn đt mà anh thích.
        Gia đình Barak Ben Canaan bán căn apartment Tel Aviv, lãnh đo hai mươi lăm gia đình khác lên h Huleh khai khn, lp nghip. H đt tên vùng đt ca h là Yad El trong c ng Hebrew có nghĩa là Bàn Tay Thượng Đế.
        Barak cùng con trai Ari cưỡi nga đi lên Tel Hai, nơi mà ông ta cùng người em Akiva (Yakov) đã băng qua trên đường tìm v c hương, bn mươi năm trước. Tel Hai cũng là nơi chôn ct Joseph Trumpledor, mt thánh nhân Yishuv. T trên đnh đi nhìn xung Yad El, Barak nói vi con.
-              B đưa m con đến đây trước khi cưới m con. Không bao lâu na, nhng làng Kibbutz se mc lên, và c khu vc đu tr nên mu xanh, quanh năm.
-              T trên này nhìn xung Yad El rt đp, thưa B.
        Như Kammal đã hy vng, làng Yad El gây nh hưởng đến làng Abu Yesha. Barak gi li ha, ông ta lp trường hc đc bit cho người Rp, dy cho h vn đ v sinh, x dng máy móc và phương pháp canh nông mi. Các tr em trong làng Abu Yesha đu được vào hc. Các bác sĩ, y tá trong Yad El cũng chăm sóc cho người Rp.
        Người con cưng ca Kammal là Taha, nh hơn Ari vài tui. Tương lai s thay cha lên ngôi tù trưởng, nên được gi vào hc trong Yad El. Taha sng vơí gia đình Ben Canaan nhiu hơn trong làng Abu Yesha, và tr thành bn thân ca Ari.
        Sau nhng năm tháng sng chung hòa bình bên cnh nhau. Nhng lãnh t quá khích Rp, trong đó có Haj el Husseini s dân Do Thái s ln hi chiếm đt, h tìm cách chia r, gây oán thù. Năm đó là năm 1929.
        Ngôi đn Hi giáo “Dome of the Rock” còn có tên na là “Mosque of Omar” trong Jerusalem là chn linh thiêng ca đo Hi. Nơi đó, đng Tiên Tri (S gi ca Thượng Đế) Mohammed lên thiên đàng. Cũng nơi đây, có phn còn li ca ngôi đn Do Thái sau khi b người La Mã đt phá vào năm 76 trước Công Nguyên. Bc tường linh thiêng ca dân Do Thái, h thường đến chân bc tường, cu nguyn, than khóc, tiếc cho nhng hào quang đã qua ca Do Thái, do đó bc tường còn được gi là “Wailing Wall hoc Western Wall”.
        My tay “đu s Rp tung ra nhng hình nh gi, người Do Thái cu nguyn nơi “Bc Tường Than Khóc” đ hy dit ngôi đn linh thiêng Hi Giáo “Dome of the Rock”. Sau đó h xách đng nhng người Rp quá khích tr thù người Do Thái. Hin tượng tn công, đp phá ca tim, người Do Thái xy ra trong khu ph c Jerusalem, sau đó lan tràn đến nhng làng kibbutz yếu phòng th làm hàng ngàn người chết cho c hai bên. Người Anh lúc đó đang kim soát vùng Palestine phi ra tay can thip.
        Cũng năm 1929 đó, nông gia trong làng Yad El ký hp đng vi nhà máy xay lúa trong làng Rp Aata, cách đó khong 10 cây s. Barak giao công vic đem lúa đi Aata cho Ari. Bà m Sarah chng đi không đng ý đ cho đa con trai mi 14 tui đi làm công vic đó gia lúc mi giao ho gia hai sc dân đang căng thng. Barak vn cương quyết “Con trai tôi cũng như Jordana (con gái, em Ari) không phi sng trong ni lo s ca nhng khu tp trung (ghetto) người Do Thái.
        Ari được B tin tưởng, hãnh din leo lên xe ch lúa do la kéo, hướng v làng Rp Aata. Chàng b đám thanh niên Rp ngi trong tim cà phê nhn din ngay t lúc vào đến làng. Bn thanh nin đi theo đến nhà máy xay. Ari rt rành tiếng Rp do hc hi vi Taha, người con trai tù trưởng Kammal. Xong vic Ari đánh xe la v Yad El.
        Bn thanh niên Rp nm phc kích sn trên đường, ném đá trúng vào đu Ari. Chàng ra roi đnh chy nhanh nhưng bn Rp đã ly đá đp mô chăn đường. Tiếp theo là nhng cú đm cú đá túi bi cho đến khi Ari ngt đi.
        Cu bé Do Thái v đến nhà khuya đêm đó. Sarah vn nôn nóng nhà đi tin con, ra m ca, nhìn thy khuôn mt Ari sưng húp, vương đy máu, qun áo t tơi, bà ta thét lên. Ari chng nói mt li, nghiến răng, đi ngang qua bà m, vào phòng khóa ca li.
        Mc cho bà m van nài, chàng vn không m ca, cho đến khi ông B Barak tr v sau mt phiên hp trong làng. Ari đng trước mt cha.
-              Con xin li đã làm mt s lúa mì.
-              Không, B là người có li… Con trai ca B.
        Sarah chy li ôm con “Ông không được sai con tôi đi như vy na!”, ri lôi Ari đi lau mt, ra vết thương. Barak vn lng thinh.
        Sáng hôm sau, ăn ung xong, Barak dt con ra sau nhà kho, dy cho Ari cách x dng roi như vũ khí. Bà m Sarah li ra ngăn cn. Barak tr li “Con trai ca Barak Ben Canaan là người đàn ông t do. Nó không phi là mt người Do Thái sng trong ghetto. Bà tránh ra, đ cha con tôi làm vic”.
        Hai tun sau, Barak cht lên xe la mt tá bao lúa, ôm vai Ari.
-              Con đem lúa đi Aata xay.
-              Thưa vâng.
-              Nh k, con cm trên tay công lý. Không nên tr thù, ch dùng đ t v.
        Sau khi Ari ra đi, Barak ngi làm mt chuyn mà ông ta đã quên bao năm nay, đc kinh cu nguyn.
        Bn Rp ăn quen làm na, phc kích Ari trên đường v. Ln này Ari đã đ phòng, nh li cha căn dn, chàng vn thn nhiên đánh xe đi ti. Khi mt viên đá bay ti, Ari phóng ngay xung xe, nhm tên đu s, vung roi. Ngn roi qun vào c tên trùm, qut xung đt, tiếp theo là mt ngn roi na vút trên lưng, rách áo, chy máu. Trn chiến kết thúc nhanh chóng, bn cướp cn s xanh mt, b chy.
        Khi mt tri bt đu ln, thy con trai chưa v, Barak bt đu lo, ra trước cng làng Yad El đng đón con. Ri chiếc xe la xut hin, lúc đó mi n n cười. Ari ngng li ch cha đang đng.
-              Chuyến đi thế nào con.
-              Mi chuyn tt, B !
-              Đ B xếp bt vào kho, con vào nhà ngay cho m mng, bà ta lo lng c bui.

Click for Section 5

No comments:

Post a Comment