Monday, August 23, 2021

PHÁ TAN THẾ CỜ VÂY CỦA TRUMP, CHÍNH QUYỀN BIDEN “HÀO PHÓNG” TRAO QUYỀN CAI TRỊ AFGHANISTAN CHO TALIBAN - Nguyên Hương


Cùng
một mục đích “rút quân”, nhưng thế cờ đã hỏng, chính quyền Biden đối
mặt với thất bại “đáng hổ thẹn” ở Afghanistan. Ai đã phá nát thế cờ vây
chặt chẽ, mưu lược mà ông Trump đã bài trí ở Trung Đông nói chung và
Afghanistan nói riêng? Chính quyền Biden là vô tình hay hữu tình trao
cho khủng bố Taliban cơ hội cai trị Afghanistan lần nữa?


Chủ
nhật ngày 15/8, sau hơn một tuần liên tục tấn công và đánh chiếm, quân
khủng bố Taliban đã chiếm được hầu hết các thủ phủ của 34 tỉnh lỵ
Afghanistan và tiến quân vào thủ đô Kabul, chiếm Dinh Tổng thống và
tuyên bố chiến tranh kết thúc. 


Sân
bay Kabul, đường thoát cuối cùng, trở nên vô cùng hỗn loạn. Người dân
Afghanistan trong tuyệt vọng nói: “Họ đã bán đứng chúng tôi cho
Taliban”. Hàng nghìn người giẫm đạp lên nhau trên đường băng để giành
đường thoát. Nhiều người bám vào thành máy bay quân sự Mỹ cất cánh. Một
số người bị thương và ít nhất 7 người thiệt mạng. 


Tốc
độ sụp đổ của chính phủ Afghanistan và sự hỗn loạn sau đó đã thể hiện
sự thất bại khó lý giải của chính quyền Biden. Tổng thống Hoa Kỳ hoàn
toàn bất lực. Tổng thống Hoa Kỳ đã bị chỉ trích gay gắt bởi Tổng thống
tiền nhiệm, bởi chính Đảng Dân chủ của ông, bởi Đảng Cộng hòa, các chính
khách và nhà phê bình cũng như bởi thế giới phương Tây. Cựu Tổng thống
Trump và nhiều dân biểu Mỹ đã kêu goi ông Biden từ chức.


Điều gì đã dẫn đến sự thất bại một cách “đáng hổ thẹn” như vậy của ông Biden?


DW đã
nói chuyện với ông Paul Miller, cựu Giám đốc phụ trách Afghanistan
trong Hội đồng An ninh Quốc gia Hoa Kỳ dưới thời các cựu Tổng thống
George W. Bush và Barack Obama. Ông Miller, người từng phục vụ ở
Afghanistan cho biết, ông đã cảnh báo Tổng thống rằng Taliban đang “mạnh
nhất” về quân sự trong 20 năm qua, cảnh báo về khả năng xảy ra nội
chiến và tình hình ngày càng xấu đi ở Afghanistan, Tổng thống Biden vẫn
‘khăng khăng’ đẩy mạnh tiến trình rút quân. 


Quyết
định rút quân vội vã khỏi Afghanistan của Tổng thống Joe Biden không
chỉ không có bất kỳ chiến lược rõ ràng nào mà còn vào thời điểm mà Mỹ
đang suy yếu nhất tại Trung Đông, sau khi nỗ lực đảo ngược mọi chính
sách của người tiền nhiệm. Mỹ đã và đang đẩy Afghanistan vào một cuộc
hỗn loạn mới, quay trở lại kỷ nguyên nơi các vụ hành quyết phanh thấy,
nem đá tới chết xảy ra trên đường phố mà không cần tòa án, nơi phụ nữ bị
giam lỏng trong nhà và bị đối xử như nô lệ, nơi các bé gái không có
ngày tựu trường…

 Phiến quân Taliban. 


Khi
còn đương nhiệm, cựu Tổng thống Trump đã lên kế hoạch rút quân khỏi
Afghanistan, vốn bày ra thế cờ vây mưu lược và bền vững, đặt Mỹ hoàn
toàn ở thế thượng phong. Mỗi nước đi của ông đều tiêu diệt trực diện kẻ
thù hoặc không cho đồng minh của chúng hỗ trợ. Ông Trump cũng mở rộng
đồng minh trong khu vực, khiến kẻ thù của Mỹ ở Trung Đông đều không còn
cơ hội tiếp tế, câu kết với nhau, cũng như không còn tiếp cận được nguồn
lực tài chính và vũ khí.


Hãy
xem lại các nước cờ kinh ngạc của Trump và thế cờ vây khiến bất kỳ ai
hiểu biết hay quan tâm tới Trung Đông đều phải thán phục, dù người đó
yêu hay ghét, ủng hộ hay phản đối ông. 


Thế cờ vây mưu lược ở Trung Đông 


71
năm Trung Đông bị chia rẽ khi Israel không được công nhận bởi thế thế
giới Ả-rập. Hàng chục năm Trung Đông đẫm máu bởi các xung động sắc tộc,
tôn giáo. Một thực tế là các nhóm vũ trang thành lập với lý do bảo vệ
tôn giáo và sắc tộc đã dần trở nên cực đoan và trở thành các tổ chức
khủng bố, lấy lý do tôn giáo, sắc tộc để giết người, phá hủy văn hóa và
thu thập quyền lực. 


Không
chỉ vậy, Trung Đông còn có những nhà nước tài trợ cho khủng bố như
Iran, Qatar… Trung Đông còn hỗn loạn thêm bởi các thế lực ngoại lai như
Trung Quốc và Nga – những nền kinh tế có chung kẻ thù là Mỹ – cùng các
tổ chức khủng bố ở khu vực này. 


Tất
cả những xung đột trên làm suy yếu năng lực của Mỹ ở Trung Đông. Trong
suốt 8 năm tại vị của chính quyền Obama, Trung Đông hoàn toàn hỗn loạn.
Vốn không ưa Israel, chính phủ Obama sử dụng thỏa thuận hạt nhân với
Iran để giúp Iran thoải mái tiếp cận nguồn tiền, nguồn lực và làm giàu
uranium từ bên ngoài. Iran đã bắt tay với Trung Quốc và Nga, cũng như
tài trợ các tổ chức khủng bố. 


Thực
tế, thế cờ của cựu tổng thống Obama đã khoét sâu vào mâu thuẫn của
Trung Đông khi chỉ chỉ thân cận với thế giới Ả – rập mà bỏ qua Israel.
Chính phủ Obama dung túng Iran, mà đằng sau Iran là các lực lượng khủng
bố ở Trung Đông và Trung Quốc. Trong suốt 8 năm này, những thảm họa như
Benghazi trở thành vết nhơ lớn nhất trong lịch sử nước Mỹ. Mỹ chưa bao
giờ suy yếu như thế.  


Cựu
Tổng thống Donald Trump tiếp nhận một nước Mỹ và một Trung Đông như
thế. Nhưng có lẽ vì vậy, năng lực ‘kinh bang, tế thế, bình thiên hạ’ của
ông Trump mới khiến thế giới đi từ kinh ngạc này tới khâm phục khác. 


1. Khôi phục sức mạnh của quân đội Mỹ và chỉnh đốn NATO


Trong
năm đầu tiên nắm quyền, ông Trump đã sa thải 214 tướng lĩnh và đô đốc
chủ chốt thời Obama, khôi phục lại chính khí của quân đội Mỹ. Với khối
NATO, ông buộc các thành viên phải đóng góp hợp lý, không đổ chi phí lên
một mình nước Mỹ. Điều này khiến trách nhiệm thành viên NATO tăng thêm
và khối liên minh quân sự mạnh mẽ hơn vì tiền đi đôi với trách nhiệm. 


2. Thiết lập hòa bình ở Trung Đông bằng cách ủng hộ Israel, mở rộng đồng minh và thế lực của Mỹ trong khu vực này 


Với hậu thuẫn của Mỹ, thế giới Ả -rập thừa nhận Israel, tái lập hòa bình chưa từng có ở Trung Đông sau 71 năm hỗn loạn. 


Ông
Trump là tổng thống đầu tiên của Mỹ ghé thăm và cầu nguyện tại Bức
tường Than khóc (Wailing Wall) và Nhà thờ Mộ thánh ở Jerusalem. Ông cũng
là tổng thống Mỹ đầu tiên công nhận Jerusalem là thủ đô Israel và
chuyển đại sứ quán Mỹ về thành phố này. 


Bằng
các bước đi chiến lược hiệu quả, ông Trump đã có đột phá với Hiệp định
Abraham, đạt thỏa thuận đột phá lịch sử giữa người Israel và người Ả
Rập, với việc thiết lập quan hệ ngoại giao chính thức giữa Israel và Các
Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, Bahrain, Maroc và Sudan. Đây là điều
mà 71 năm qua không ai làm được, bất chấp mọi nỗ lực can thiệp về chính
trị và chiến tranh triền miên. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mark Esper đã
phải thốt lên rằng “đây thực sự là một sự thành công vĩ đại của ông
Trump”.

  Tổng thống Trump khi đó tổ chức Lễ ký kết Hiệp định Abraham trên Bãi cỏ phía Nam của Tòa Bạch Ốc


Trung
Đông hòa bình và vững mạnh, Israel được thừa nhận, lực lượng của Mỹ ở
nơi này mở rộng, vững chắc. Theo đó, thế lực khủng bố và tiếp tay cho
khủng bố buộc phải yếu đi. 


3.
Xóa sổ tổ chức khủng bố lớn nhất ở Trung Đông ISIS, loại bỏ trùm khủng
bố khét tiếng thế giới ở Iran, tướng hồi giáo Iran Qassem Soleimani của
lực lượng Quds Force .


Đáng
nói, cả hai nước cờ xóa sổ ISIS và tướng hồi giáo Iran Qassem Soleimani
đều không lấy đi một quân nhân nào của Mỹ, đều kín kẽ và bất ngờ trước
sự kinh hoàng, khiếp đảm của các thế lực trong bóng tối. 


Tướng
Soleimani được xem là người hùng cách mạng ở Iran. Teheran chắc chắn sẽ
báo thù người tiêu diệt ‘người hùng’ của họ. Nhưng ông Trump vẫn thản
nhiên tiêu diệt hắn nếu điều đó mang lại hòa bình cho Trung Đông, bảo vệ
mạng sống của quân nhân Mỹ.


Năm
2018, tướng Joseph Votel, tư lệnh Bộ chỉ huy trung tâm phụ trách chiến
dịch quân sự Mỹ ở Trung Đông, đã giải thích về vai trò của Soleimani như
sau: “Ở bất cứ đâu có hoạt động của Iran, chúng ta đều thấy Qassem
Soleimani. Syria – hắn ở đó, Yemen – hắn cũng ở đó. Lực lượng Quds do
hắn chỉ huy chính là mối đe dọa lớn, chúng là những kẻ đứng sau các hoạt
động gây bất ổn trong khu vực”.


Các con số thương vong của Mỹ ở Trung Đông qua các đời tổng thống thực sự là các con số biết nói: 


  • Số lính Mỹ mất mạng ở Trung Đông thời Tổng thống Bush là hơn 5.000.
  • Số lính Mỹ mất mạng ở Trung Đông thời Tổng thống Obama là hơn 2.500.
  • Số lính Mỹ mất mạng trong thời Tổng thống Trump là 63.
  • Israel chuyển thủ đô đến Jerusalem mà không có nước nào ở Trung Đông dám gây hấn với Mỹ. 

4.
Vô hiệu hóa nhà nước tài trợ khủng bố Iran: Rút khỏi thỏa thuận hạt
nhân với Iran,  cấm vận Iran trong khi đồng thời làm suy yếu Trung
Quốc. 


Iran
mạnh sẽ luôn khiến Palestine (đằng sau là Hamas) khuấy đảo Israel. Hòa
bình ở Bờ Tây là vô nghĩa nếu Iran không bị vô hiệu hóa. Ngoài ra, Iran
mạnh thì các thế lực khủng bố ở Trung Đông sẽ ngày càng hung hăng hơn
bởi Iran (đằng sau là Trung Quốc) cần mở rộng bè phái để làm suy yếu Mỹ
và tẩy trắng tội lỗi cho nhau, cũng hỗ trợ nhau thâu tóm quyền lực mà họ
muốn. 


Thỏa
thuận hạt nhân Iran dưới thời Obama là một lỗ hổng lớn, tạo cơ hội cho
Nga và Trung Quốc hỗ trợ Iran. Nhờ thỏa thuận này, Iran có nhiều quyền
trong việc tiếp cận tiền bạc, tài nguyên, nguồn lực với các thế lực khác
ở Trung Đông. 


Ngay
khi tại vị, ông Trump quyết định rút khỏi thỏa thuận này và áp đặt đòn
trừng phạt Iran bằng cấm vận kinh tế. Việc cấm vận của Mỹ và đồng minh
khiến Iran thực sự bị cô lập và suy yếu. Cùng với sự suy yếu của Trung
Quốc do các biện pháp trừng phạt thương mại, nước cờ này của ông Trump
đã giúp củng cố hòa bình ở Trung Đông và nâng cao vị thế của Mỹ. 


Với
tư thế này, việc rút quân khỏi Afghanistan mà vẫn giữ nền hòa bình cho
đất nước này cũng như đảm bảo vị thế của Mỹ ở Trung Đông chỉ là nước cờ
cuối cùng trong thế cờ vây của ông Trump, một nước cờ chắc chắn và không
gây hao tổn cho Mỹ.


Đáng
tiếc, thế vận xoay chiều, ông Trump buộc phải để lại thế cờ vây hoàn
hảo này cho người kế nhiệm. Không biết vì lý do gì, do không hiểu thế
cờ, do tật đố hay do mưu toan vì một nhà nước khác, chính quyền kế nhiệm
đơn giản là đã làm mọi thứ để phá tan thế cờ vây của ông Trump. Từ đây,
mất mát của Mỹ ở Trung Đông là không thể kể đếm. 


Nước cờ thượng phong với Taliban


Bên
trong Afghanistan, ông Trump thiết lập các thỏa thuận có điều kiện với
Taliban. Điều này có nghĩa là, quân đội Mỹ sẽ phản kích bất kỳ lúc nào
nếu các thỏa thuận này tan vỡ. Và nếu các điều kiện này được duy trì,
Taliban có lý do để cân nhắc được mất khi xâm chiếm Afghanistan, không
thể đuổi Mỹ tháo chạy về nước chỉ trong vài chục ngày ngắn ngủi. 


Trước
cuộc khủng hoảng tuần qua của Mỹ ở Afghanistan, Tổng thống Trump đã lên
tiếng và chỉ trích chính quyền Biden về tình hình hiện tại ở
Afghanistan. Ông Trump nhấn mạnh rằng, ông đã đàm phán trực tiếp với
những thủ lĩnh của Taliban và việc rút quân hẳn sẽ khác và thành công,
chứ không phải những gì đang diễn ra hiện nay, Global Conflict
Tracker cho hay. 



nhân tôi đã có các cuộc đàm phán với các thủ lĩnh hàng đầu của Taliban,
theo đó họ hiểu những gì họ đang làm bây giờ sẽ không thể được chấp
nhận. Đó hẳn sẽ là một cuộc rút quân khác biệt và thành công, và Taliban
hiểu điều đó hơn bất kỳ ai. Những gì đang diễn ra bây giờ là không thể
chấp nhận được. Nó đáng lẽ phải được thực hiện tốt hơn nhiều”, ông Trump
nói.

  Tổng thống Trump thăm binh sỹ Mỹ tại Afghanistan ngày 28/11/2019.


Ông
Trump có một cuộc rút lui theo từng giai đoạn dựa trên các điều kiện
trên thực tế để chuyển sang giai đoạn tiếp theo. Ông Trump đã tham gia
cùng với các nhà lãnh đạo địa phương trong khu vực. Còn Joe Biden đã làm
Tổng thống được 7 tháng nhưng ông vẫn chưa hề nói chuyện với Thủ tướng
Pakistan.


Hiệp định hòa bình Hoa Kỳ – Taliban được ký kết ngày 29/2/2020 giữa chính quyền Trump và Taliban bao gồm 4 điểm chính:


  • Hoa Kỳ và NATO rút hết quân đội khỏi Afghanistan trong vòng 14 tháng.
  • Taliban cam kết không sử dụng lãnh thổ Afghanistan làm bàn đạp đe dọa an ninh Hoa Kỳ.
  • Khởi động các cuộc đàm phán nội bộ Afghanistan vào ngày 10/3.
  • Ngừng bắn vĩnh viễn và toàn diện.

Thế cờ hoàn hảo bị phá nát bởi chính quyền kế nhiệm 


Chiều
Thứ Hai ngày 16/8 (giờ Mỹ), Tổng thống Biden đã từ nơi ông đang thưởng
ngoạn kỳ nghỉ, bắt đầu từ hai ngay trước khi Taliban chiếm Kabul và Dinh
tổng thống, quay về Washington để phát biểu trước công chúng về thảm
cảnh Afghanistan. Trong bài phát biểu của mình, ông đổ lỗi cho các nhà
lãnh đạo chính trị và quân sự của Afghanistan “đã bỏ cuộc và tháo chạy
khỏi đất nước” khiến cho Afghanistan “sụp đổ nhanh hơn tưởng tượng”. Ông
cũng đổ lỗi cho cựu Tổng thống Trump vì ông Trump đã đàm phán một thỏa
thuận với Taliban để bắt đầu rút quân vào ngày 1/5/2021. Ông Biden nói
thêm rằng, chính quyền của ông buộc phải tuân theo các đường lối của một
thỏa thuận mà ông Trump đã ký kết.


Tuy
nhiên ông Biden không hề nhìn vào sai lầm chiến lược của mình để tìm ra
nguyên nhân đằng sau sự phát triển nhanh chóng của Taliban. 


Hãy xem từ ngày 20/1/2021, chính quyền Biden đã thay đổi nước Mỹ và thế giới thế nào.


  1. Tái gia nhập Thỏa thuận hạt nhân Iran

Ngày
8/2/2021, chỉ 20 ngày sau khi bước chân vào Nhà trắng, bất chấp các
thành công không thể chối cãi và không thể rực rỡ hơn dưới thời cựu tổng
thống Trump về vấn đề Iran và Trung Đông, tân chính quyền Biden đã phá
hủy thành tựu đó bằng cách đảo ngược chính sách: quay trở lại Thỏa thuận
hạt nhân Iran. Động thái này của ông Biden đã cởi trói cho Iran vốn
đang bị vắt kiệt tài chính, vắt kiệt nguồn tiền tài trợ khủng bố. Ông
Biden đã mở đường để Trung Quốc bơm tiền vào nước này.


Bên
cạnh việc rút khỏi thỏa thuận hạt nhân năm 2018, ngay lập tức, rõ ràng
và mạnh tay, ông Trump nhanh chóng trừng phạt các cá nhân và tổ chức
Trung Quốc, Iran vi phạm sắc lệnh cấm vận Iran. Ông Trump đã tiêu diệt
trùm khủng bố của Iran. Vấn đề hạt nhân và thái độ hung hăng của Iran,
ngay lập tức đi vào khuôn khổ mà Mỹ mong muốn. 


Tuy
nhiên, ông đã chọn nước cờ ngược lại: khơi thông lại lỗ hổng chiến lược
về địa chính trị tại Trung Đông và ủng hộ cho thế lực Trung Quốc. Trung
Quốc và Iran ngay sau đó ký thỏa thuận thương mại để Trung Quốc bơm 400
tỷ USD vào Iran trong 25 năm. Theo đó, Trung Quốc phục hưng sức mạnh
tại Trung Đông và Mỹ bắt đầu con đường củng cố vị thế “nói mà chẳng ai
nghe” tại Trung Đông, theo NTDVN nhận định.


Cũng
bằng việc tái gia nhập thỏa thuận hạt nhân, Mỹ ‘thả sói’ Iran ra khỏi
chuồng và Trung Đông lại chìm trong khói lửa với các nhóm khủng bố Hamas
và  Heizbolla tấn công Israel bằng các cuộc không kích, Reuters đưa
tin.


Thật
không may, chính quyền của ông Biden chỉ đơn giản là từ chối chấp nhận
hiện trạng một Trung Đông đang tốt hơn, hòa bình và ổn định hơn. Con chó
sói Iran được thả khỏi vòng cương tỏa của Mỹ, được bơm tiền để tiếp tục
các hành động tài trợ khủng bố và đẩy mạnh chương trình làm giàu
uranium.


Theo Viện
chính sách Atlantic Council của Mỹ, ngày 31/1, phái đoàn của Taliban đã
đến Tehran và được các quan chức cấp cao của Iran tiếp đón. Họ đã thảo
luận về “mối quan hệ giữa cả hai nước, tình hình của những người
Afghanistan di cư ở Iran, và tình hình chính trị và an ninh hiện tại của
Afghanistan và khu vực”.


Trước
đó, các thủ lĩnh Taliban đến thăm Iran vào tháng 11 năm 2019. Đây là
một chuyến đi nhằm “giúp đỡ hòa bình và an ninh Afghanistan”.


Iran,
một nhà nước chuyên tài trợ cho các nhóm khủng bố, thực sự cần
Afghanistan không có Mỹ hiện diện bên sườn của họ và đó là lý do tại sao
Iran trở thành kẻ ủng hộ quân khủng bố Taliban.


2. ‘Gián tiếp’ tài trợ cho Hamas 253 triệu USD – khuấy đảo bạo lực Dải Gaza 


Các
quan chức Biden cũng đưa người Palestine, và do đó là Hamas (hay còn
gọi là Tổ chức Anh em Hồi giáo), trở lại với ngân sách tài trợ cho
Palestine lên tới 235 triệu USD. Tổng thống Trump đã cắt đứt khoản tiền
này của họ vào năm 2018 khi nhận ra rằng tổ chức này đứng đằng sau khủng
bố. 


Đối
ngược với cựu Tổng thống Trump, ông Biden khôi phục các khoản tiền trợ
cấp cho khủng bố, tiếp tay cho khủng bố và tăng cường sự bất ổn Trung
Đông, tặng cơ hội để các nhóm khủng bố liên kết và hỗ trợ lẫn nhau, cũng
như làm suy yếu vai trò của Mỹ trong khu vực. 


Mỹ rút quân ‘vô điều kiện’ với Taliban  – Thất bại của Biden là không thể tránh


Bỏ
qua tất cả đàm phán có điều kiện với Taliban, chính quyền ông Biden
hiển nhiên đã chấp nhận thế cờ vô điều kiện, mặc Taliban tung hoành.
Điều này đồng nghĩa với việc trao tặng “miếng bánh Afghanistan” cho
Taliban và làm lợi cho Bắc Kinh.


Ngay sau khi Mỹ rút quân vào tháng Năm, Taliban đã tăng cường tấn công và chiếm giữ 1/2 lãnh thổ Afghanistan. 


Theo
kế hoạch rút quân của cựu Tổng thống Trump, Taliban phải cam kết không
sử dụng lãnh thổ nước này làm bàn đạp đe dọa an ninh Mỹ, cũng như buộc
phải ngừng bắn vĩnh viễn và toàn diện. Thế nhưng, được chính quyền Biden
thả lỏng vô điều kiện và dưới sự hậu thuận của Iran, Trung Quốc và Nga,
Taliban đã tấn công thần tốc và chiếm giữ đồng loạt các thủ phủ tỉnh ly
và thủ đô Kabul chỉ trong vòng một tuần, chiếm giữ được căn cứ quân sự
Bagram lớn nhất cùng toàn bộ khí tài quân sự vừa được Mỹ bàn giao cho
chính phủ Afghanistan hồi đầu tháng Bảy, theo Reuters. 


Ngày
Taliban chiếm đóng Kabul cũng là Tổng thống Biden đang thưởng ngoạn kỳ
nghỉ tại trại David. Khi Kabul bị Taliban bủa vây tứ phía, ông vẫn ở nơi
nghỉ và giữ im lặng. Khi Taliban tiến vào Kabul và chiếm Dinh Tổng
thống, ông vẫn ở đó và giữ im lặng. Khi người dân ở Kabul hoảng loạn,
Tổng thống vẫn im lặng. Khi Đại sứ quán Mỹ được sơ tán ra khu vực sân
bay để giải cứu nhân viên, có tiếng súng nổ ở sân bay, ông vẫn giữ im
lặng. Hai ngày sau khi Kabul rơi vào tay Taliban, Tổng thống Biden mới
từ nơi nghỉ trở về Washington để có bài phát biểu trước người dân trên
toàn quốc về cuộc khủng hoảng này. Liệu đây có phải là dấu hiệu bật đèn
xanh cho Taliban? Hoặc ít nhất cũng khiến Taliban hiểu như vậy.


Ngày
chủ nhật 15/8 cũng là ‘ngày tận thế’ của bao người. Các báo cáo cho
biết có giao tranh ở sân bay Kabul đang hỗn loạn với máy bay quân sự Mỹ
và đồng minh sơ tán người về nước và người dân Afghanistan tuyệt vọng
giẫm đạp lên nhau để giành cơ hội lên máy bay thoát thân. Giới chức Hoa
Kỳ cho rằng, đây là thất bại lịch sử của ông Biden và là nỗi hổ thẹn
khiến ông nên từ chức. 

  Cảnh người dân Afghanistan chen lấn lên máy bay tại Sân bay quốc tế Hamid Karzai ở Kabul ngày 16/8. 


Tổng
thống Afghanistan Ashraf Ghani phải trốn ra nước ngoài để “tránh đổ
máu”. Ông Ghani tuyên bố: “Lý do khiến chúng tôi rơi vào tình cảnh hiện
nay là quyết định rút quân được đưa ra quá đột ngột”. Ông cảnh báo thêm
rằng, việc rút quân của Mỹ sẽ gây ra nhiều “hậu quả” nghiêm trọng. 


Tổng
thống Ghani cũng thừa nhận Taliban không còn là “phong trào rời rạc và
thiếu kinh nghiệm” khi ông tuyên bố: “Chúng ta đang phải đối mặt với một
nhóm có khả năng chỉ huy và tổ chức, được hậu thuẫn bởi một liên minh
khủng bố quốc tế xấu xa và các thế lực hỗ trợ”.  


Cuối
tháng Bảy, trước khi bước vào đợt tấn công thần tốc, 9 đại diện cấp cao
của Taliban đã đến Trung Quốc và được đón chào với nghi thức ngoại giao
chính thức.Trung Quốc đã ngang nhiên thừa nhận tổ chức khủng bố trên
trường quốc tế. Sau cuộc gặp này, Taliban đã mở các cuộc tấn công thần
tốc và chiến giữ hầu hết lãnh thổ Afghanistan chỉ trong vòng một tuần.

Trong
khi ngoại trưởng Vương Nghị bắt tay với thủ lĩnh Taliban theo nghi lễ
ngoại giao long trọng nhất ở Bắc Kinh, thì nhiều thường dân vô tội và
các nhà báo quốc tế tại Afghanistan đã bị bắt giữ, bị đem ra hành quyết,
chặt đầu, phân thây. 


Có thể dễ dàng nói rằng Trung Quốc ủng hộ việc Taliban chiếm lại Afghanistan.


Các
phương tiện truyền thông nhà nước tràn ngập những lời lẽ chế nhạo về
việc Mỹ và phương Tây rút quân vội vã và bỏ rơi người dân Afghanistan.
Nó đã mô tả việc chiếm lại Afghanistan là sự “sỉ nhục” đối với Hoa Kỳ và
là một ví dụ kinh điển về những gì xảy ra khi can thiệp vào công việc
của các quốc gia khác. Điều mà Trung Quốc tuyên bố rằng họ sẽ không bao
giờ làm như vây, itv cho hay.


Thời
báo Hoàn cầu đã đăng một lời nhắc nhở về bài phát biểu của George Bush
20 năm trước tuyên bố sự cai trị của Taliban kết thúc.


Sau
đó là những bức ảnh về chuyến thăm Thiên Tân gần đây của Taliban. Cuộc
gặp với Bộ trưởng Ngoại giao Vương Nghị được công bố rộng rãi một cách
bất thường. Ông Vương được dẫn lời nói rằng Taliban sẽ đóng một vai trò
quan trọng trong quá trình hòa giải hòa bình và tái thiết Afghanistan.


Taliban
và Chính phủ Trung Quốc đã duy trì quan hệ trong nhiều năm. Cuộc gặp gỡ
của họ không có gì mới. Chỉ có việc Bắc Kinh đẩy mạnh tuyên truyền về
mối quan hệ này là bất thường.



ràng là động lực và các kế hoạch chiếm đóng của Taliban đã được xây
dựng tại thời điểm cuộc họp ngày 28/7 đó, và Trung Quốc đã được đảm bảo
an ninh. Điều này cho phép một số nhân viên đại sứ quán rời đi trước khi
Kabul thất thủ. 


Các nhân viên của Iran cũng được đảm bảo an toàn, theo DW. 


Sự
rút quân vội vã của chính quyền Joe Biden liệu có phải là để giải phóng
các nguồn lực nhằm ứng phó với các thách thức từ Trung Quốc, như ông
Biden từng nói hay là để tạo ra một khoảng trống quyền lực “vô chủ”, và
đây giống như nhường “miếng bánh” Afghanistan cho Taliban, để ĐCSTQ đứng
sau cùng “thưởng thức”, như được nêu trong một bài bình luận đang
trên NEWMAX


Tương lai không ánh sáng


Taliban
đã nổi tiếng về sự tàn bạo và thực thi loại kỷ cương Hồi giáo cực đoan
và hà khắc trong 5 năm chúng cầm quyền cho đến khi bị lật đổ năm 2001. 


Dưới
bàn tay cai trị đẫm máu của Taliban, TV và truyền thông liên tục chiếu
cảnh hành quyết kiểu thời trung cổ với người dân bị treo cổ ngoài đường,
bị ném đá tới chết, phụ nữ bị giam lỏng trong nhà và trẻ em gái không
có ngày tựu trường sẽ lại diễn ra sau 4 năm Trung Đông giảm dần tiếng
súng, sau 4 năm  TV và các kênh truyền thông mải miết đối xử bất công
với ông Trump. 


Bao nhiêu người sẽ phải chết, sẽ bị bạo hành, sẽ bị hành quyết dã man trên đất nước Afghanistan trong những ngày tới. 


Trung Đông dưới sức ảnh hưởng của Trung Quốc và hậu thuẫn của thế lực này rồi sẽ về đâu ? 


Kể
từ khi ông Biden nỗ lực đảo ngược chính sách của ông Trump, vô số khủng
hoảng đã bủa vây nước Mỹ trong khi nền kinh tế lớn nhất thế giới đang
bị đình trệ.


Afghanistan không phải là cuộc khủng hoảng duy nhất mà Hoa Kỳ phải đối mặt trong kỳ nghỉ phép của tổng thống.


Fox
News đưa tin, Bộ An ninh Nội địa (DHS) vừa tiết lộ hôm thứ Năm 12/8
rằng, hơn 212.000 người đã vượt biên vào tháng Bảy. Con số này tăng 13%
so với tháng Sáu và là đỉnh điểm trong hai thập kỷ qua. Trước đó, Nhà
Trắng đã hy vọng rằng, cái nóng mùa hè sẽ khiến người di cư phải suy
nghĩ lại về chuyến đi vượt biên nguy hiểm.


Cuộc
khủng hoảng ở biên giới trở nên tồi tệ hơn nữa do hàng nghìn người di
cư được báo cáo dương tính với COVID-19 với biến thể Delta rất dễ lây
lan. Họ đều được đưa vào các cơ sở giam giữ đã chật kín trước khi được
thả vào Hoa Kỳ.


Ngoài
ra, Tổng thống Biden đang rời xa Washington ngay trong khi các cuộc
tranh cãi nội bộ dường như đang đặt hai mục trong chương trình nghị sự
kinh tế quan trọng nhất của ông vào tình thế nguy hiểm.


Trong
khi đó, một biện pháp chống lạm phát chính lại khiến các nhà kinh tế
bất ngờ khi kết quả dẫn đến mức lạm phát cao kỷ lục khác, với lạm phát
giá sản xuất tăng 7, 8% trong khoảng thời gian 12 tháng kết thúc vào
tháng Bảy. Con số đó là con số cao nhất được ghi nhận trong lịch sử hơn
mười năm của chỉ số này, làm dấy lên lo ngại lạm phát có thể tồn tại lâu
hơn một số dự đoán.


Afghanistan chỉ là cuộc khủng hoảng tiếp theo, dễ đoán và  không tránh khỏi khi thế cờ đã bị phá tan.


Nguyên Hương

No comments:

Post a Comment