Chiến Tranh Israel và Hamas : August 2021

Tuesday, August 31, 2021

Nhìn lại hơn 40 năm cuộc khủng hoảng Afghanistan (NV)

Hình chụp nhóm kháng chiến chống Liên Xô ở Afghanistan những năm 1980. (Hình: AFP via Getty Images)

KABUL, Afghanistan (NV) – Hôm Thứ Hai, 30 Tháng Tám,
Hoa Kỳ hoàn tất rút quân khỏi Afghanistan, kết thúc cuộc chiến kéo dài
20 năm. Đây là chương mới nhất trong cuộc khủng hoảng kéo dài gần 42 năm
của quốc gia Nam Á này.

Trong hơn bốn thập niên qua, người dân Afghanistan trải qua vài lần
ngoại quốc đưa quân vào, nội chiến, bạo loạn và một giai đoạn Taliban
cai trị hà khắc. Sau đây là những sự kiện và ngày tháng đáng chú ý, theo
đài NPR.

LIÊN XÔ XÂM LƯỢC

Tháng Mười Hai, 1979

Sau khi xảy ra vụ đảo chánh ở Afghanistan năm 1978 dẫn đến bất
ổn, Liên Xô mang quân vào Afghanistan để dựng lên chính phủ thân Liên
Xô.

Năm 1980

Ông Babrak Karmal được Liên Xô đưa lên cầm quyền Afghanistan.
Nhiều nhóm dân quân gọi là “mujahideen” phản đối và mở phong trào kháng
chiến “jihad” chống quân đội Liên Xô. Cuộc chiến sau đó làm thiệt mạng
khoảng một triệu dân thường Afghanistan và khoảng 15,000 lính Liên Xô.

Năm 1983

Tổng Thống Hoa Kỳ Ronald Reagan tiếp các tay súng Afghanistan
tại Tòa Bạch Ốc năm 1983, và thủ lĩnh “mujahideen” Yunus Khalis đến
Phòng Bầu Dục năm 1987.

Năm 1988

Afghanistan, Liên Xô, Hoa Kỳ và Pakistan ký hiệp ước hòa bình ở Geneva, Thụy Sĩ, và Liên Xô bắt đầu rút quân.

Ngày 15 Tháng Hai, 1989

Liên Xô hoàn tất rút quân khỏi Afghanistan.

Một
nhóm tay súng Taliban đi xe tăng chiếm được của nhóm

1990 ĐẾN 2001: NỘI CHIẾN VÀ TALIBAN CAI TRỊ

1992

Sau khi Liên Xô rút quân và Liên Bang Xô Viết tan rã năm 1991,
chính phủ thân Cộng Sản của ông Najibullah sụp đổ. Bị ngăn rời khỏi
Afghanistan, ông tị nạn trong tòa nhà của Liên Hiệp Quốc ở Kabul hơn bốn
năm. Các nhóm “mujahideen” tiến vào thủ đô và quay sang tấn công lẫn
nhau. Người tị nạn bắt đầu ồ ạt chạy sang Pakistan và Iran.

Năm 1994

Taliban, gồm những sinh viên Afghanistan cực kỳ bảo thủ từ các nhóm
“mujahideen” cũng như trường đạo ở Pakistan và Afghanistan, chiếm thành
phố Kandahar ở miền Nam, hứa lập lại trật tự và bảo đảm an ninh tốt
hơn. Taliban nhanh chóng áp đặt luật Hồi Giáo hà khắc lên vùng đất họ
kiểm soát.

Tháng Năm, 1996

Osama bin Laden, thủ lĩnh người Saudi Arabia của al-Qaida, đến
Afghanistan sau khi bị trục xuất khỏi Sudan, và cuối cùng, nhập bọn với
thủ lĩnh tối cao Taliban – Mullah Mohammad Omar. Trước đó, Bin Laden hỗ
trợ lực lượng “mujahideen” của Afghanistan chiến đấu chống Liên Xô.

Ngày 26 Tháng Chín, 1996

Taliban chiếm thủ đô Kabul, bắt cựu Tổng Thống Najibullah trong tòa
nhà Liên Hiệp Quốc, giết chết ông ta rồi treo xác trên cột đèn.

Năm 1997-1998

Sau khi kiểm soát hầu hết Afghanistan, Taliban bắt đầu cai trị hà
khắc, cấm phụ nữ đi làm việc, ngăn trẻ em gái đi học, và thực hiện biện
pháp trừng phạt tàn bạo như đánh đập, chặt đứt tay chân và xử tử trước
công chúng. Chỉ ba quốc gia chính thức công nhận chế độ Taliban là
Pakistan, Saudi Arabia và Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất.

Tháng Chín, 2001

Sau khi al-Qaita tấn công khủng bố ở New York và Washington
ngày 11 Tháng Chín, Hoa Kỳ yêu cầu Taliban giao nộp bin Laden, nhưng họ
từ chối.

Lính
Không Quân Hoa Kỳ đưa vũ khí vào vị trí trên mẫu hạm

MỸ ĐƯA QUÂN VÀO AFGHANISTAN

Ngày 7 Tháng Mười, 2001

Liên quân do Mỹ dẫn đầu mở chiến dịch Operation Enduring Freedom, không kích Taliban và al-Qaida.

Tháng Mười Một – Tháng Mười Hai, 2001

Liên Minh Phương Bắc được Mỹ hậu thuẫn tiến vào Kabul ngày 13
Tháng Mười Một. Taliban chạy về phía Nam và chính quyền của họ bị lật
đổ.

Năm 2003

Bộ Trưởng Quốc Phòng Hoa Kỳ Donald Rumsfeld ra dấu hiệu kết
thúc “hoạt động tác chiến chính” ở Afghanistan, tuyên bố: “Chúng ta rõ
ràng chuyển từ hoạt động tác chiến chính đến giai đoạn ổn định và tái
thiết.”

Tổng
Thống Afghanistan Hamid Karzai đọc diễn văn đắc cử

Năm 2004

Afghanistan tổ chức bầu cử tổng thống. Ông Hamid Karzai đắc cử.

TALIBAN LẠI TRỖI DẬY

Năm 2006

Taliban chiếm lãnh thổ phía Nam Afghanistan.

Năm 2009

Ông Karzai tái đắc cử tổng thống. Tổng Thống Mỹ Barack Obama ra
lệnh tăng quân số đáng kể cho Afghanistan. Ông Obama tuyên bố đến năm
2011 Mỹ sẽ rút quân.

Năm 2013

NATO giao lại nhiệm vụ kiểm soát an ninh cho quân đội
Afghanistan. Chính quyền Tổng Thống Obama loan báo kế hoạch bắt đầu đàm
phán hòa bình chính thức với Taliban.

Ngoại
Trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo (trái)) gặp gỡ thủ lĩnh

Năm 2014

Sau cuộc bầu cử gây nhiều tranh cãi, ông Ashraf Ghani thay ông
Karzai làm tổng thống Afghanistan. Cuối năm đó, lực lượng Mỹ và NATO
chính thức ngưng sứ mệnh tác chiến.

Năm 2015

ISIS-K, nhánh địa phương ở Afghanistan của tổ chức khủng bố ISIS, thành lập.

Taliban và chính phủ Afghanistan gặp gỡ không chính thức ở Qatar và đồng ý tiếp tục đàm phán hòa bình.

Năm 2017

Giao tranh tiếp diễn giữa quân đội Afghanistan với Taliban.
Những vụ tấn công liên hệ với Taliban và ISIS làm rung chuyển đất nước.

Không
Quân Hoa Kỳ đưa người di tản lên phi cơ ở phi trường Kabul,

HOA KỲ RÚT QUÂN

Năm 2018

Tổng Thống Donald Trump bổ nhiệm ông Zalmay Khalilzad, cựu đại
sứ Hoa Kỳ ở Afghanistan, làm phái viên đặc biệt để đàm phán với Taliban.

Năm 2020

Hoa Kỳ và Taliban ký thỏa thuận hòa bình ở Doha, Qatar, vào
ngày 29 Tháng Hai. Hai bên đồng ý về các điều khoản gồm Hoa Kỳ rút quân
và Taliban ngưng tấn công người Mỹ.

Ngày 14 Tháng Tư, 2021

Tổng Thống Joe Biden tuyên bố rút quân hoàn toàn trước ngày 11 Tháng Chín.

Tháng Năm, 2021

Taliban bắt đầu chiếm lãnh thổ ở miền Bắc Afghanistan.

Tháng Tám, 2021

Taliban chiếm nhiều tỉnh, thành quan trọng, hầu hết không cần
nổ súng. Chỉ trong vài ngày, chỉ còn Kabul là thành phố lớn chưa rơi vào
tay họ. Ngày 15 Tháng Tám, Tổng Thống Ghani chạy khỏi Afghanistan,
chính phủ sụp đổ, và Kabul nằm dưới quyền kiểm soát của Taliban. Hỗn
loạn xảy ra tại phi trường Kabul khi hàng ngàn người Afghanistan tuyệt
vọng muốn di tản.

Ngày 26 Tháng Tám, vụ đánh bom tự sát tại phi trường này khiến 13
quân Mỹ và khoảng 170 người Afghanistan thiệt mạng. Nhóm ISIS-K xác nhận
họ là thủ phạm.

Ngày 30 Tháng Tám, Hoa Kỳ tuyên bố hoàn tất rút quân khỏi Afghanistan. (Th.Long)

Friday, August 27, 2021

Trung Tá Stuart Scheller Thủy Quân Lục Chiến Hoa Kỳ đã hỏi các cấp chỉ huy việc phi trường Kabul bị đánh bom

MỤC ĐÍCH CỦA CUỘC ĐỜI TÔI LÀ LÀM CHO NƯỚC MỸ TRỞ THÀNH CÔNG CỤ NGOẠI GIAO HIỆU QUẢ NHẤT. .. NƯỚC MỸ CÓ NHIỀU VẤN ĐỀ.. NHƯNG ĐÓ LÀ QUÊ HƯƠNG CỦA TÔI.. ĐÓ LÀ NƠI BA THẰNG CON TRAI CỦA TÔI SẼ TRỞ THÀNH NHỮNG NGƯỜI ĐÀN ÔNG…NƯỚC MỸ VẪN LÀ NGỌN ĐÈN SÁNG TRONG SƯƠNG MÙ HỔN LOẠN..

Trung Tá Stuart Scheller Thủy quân Lục chiến đã hỏi các tướng ở Afghanistan [HỌ ĐƯỢC MIỄN TRÁCH NHIỆM- KHÔNG CÓ TỘI ]

Joel B. Pollak ngày 27 tháng 8 năm 2021

Trung tá Stuart Scheller của Lực lượng Thủy quân Lục chiến Hoa Kỳ tiết lộ vào chiều thứ Sáu rằng

< Ông đã bị MIỄN NHIỆM- CÁCH CHỨC vì Ông đăng một video chỉ trích các nhà lãnh đạo quân sự vì HỌ ĐÃ KHÔNG CHỊU TRÁCH NHIỆM VỀ VIỆC RÚT QUÂN THẢM KHỐC TỪ AFGHANISTAN .>

Trong video, Scheller, một sĩ quan Thủy quân lục chiến 17 năm, nói rằng

< Ông ta biết mình đang mạo hiểm với sự nghiệp của mình khi nói ra sự thật- thế nhưng ông ta muốn giải thích lý do tại sao rất nhiều thành viên phục vụ lại thất vọng, sau cuộc tấn công khủng bố vào lực lượng Hoa Kỳ ở Kabul vào hôm thứ Năm.>

Ông Scheller nói:

<Lý do khiến mọi người rất khó chịu trên mạng xã hội lúc này KHÔNG PHẢI VÌ LÍNH THỦY QUÂN LỤC CHIẾN RA TRẬN CHIẾN ĐẤU TRÊN CHIẾN TRƯỜNG ĐỂ AI ĐÓ THẤT VỌNG. … Mọi người cảm thấy khó chịu vì các lãnh đạo cấp cao của họ làm họ thất vọng, và KHÔNG MỘT AI TRONG SỐ HỌ GIƠ TAY CHẤP NHẬN CHỊU TRÁCH NHIỆM hoặc nói, ‘Chúng tôi đã làm rối tung chuyện này.’ Nếu một chỉ huy tiểu đoàn O-5 có khiếu nại EO về khai hỏa một cách đơn giản nhất— boom bị sa thải”>

Đồng thời,Ông Scheller đã gọi đích danh

<Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân, Tướng Mark Milley, và những người khác.>

VÌ NHỮNG LỜI TUYÊN BỐ ĐÓ, ĐÃ KHIẾN ÔNG ẤY PHẢI TRẢ GIÁ BẰNG CẢ SỰ NGHIỆP CỦA MÌNH

Vào chiều thứ sáu, ông Scheller đã đăng:

<Gởi đến tất cả bạn bè của tôi trên các mạng xã hội. Tôi đã được giải tỏa- bị cách chức vì sự thiếu tin tưởng và thiếu tự tin vào lúc 14:30 hôm nay.

Chuỗi mệnh lệnh của tôi đang thực hiện chính xác những gì tôi sẽ làm… nếu tôi ở trong vị trí của họ. Tôi đánh giá cao các cơ hội mà lệnh AITB (Advanced Infantry Training Battalion- Bộ binh đào tạo cao cấp) cung cấp. Gởi đến tất cả các hãng thông tấn yêu cầu phỏng vấn… Tôi sẽ không đưa ra bất kỳ tuyên bố nào ngoài những gì trên nền tảng xã hội của tôi cho đến khi tôi rời khỏi Thủy quân lục chiến.

Nước Mỹ có nhiều vấn đề… nhưng đó là quê hương của tôi… đó là nơi ba con trai của tôi sẽ trở thành đàn ông. Nước Mỹ vẫn là ngọn đèn sáng trong sương mù hỗn loạn. Khi sự nghiệp Thủy quân lục chiến của tôi kết thúc, tôi mong chờ một khởi đầu mới. Mục đích của cuộc đời tôi là làm cho nước Mỹ trở thành công cụ ngoại giao hiệu quả nhất. Trong khi những ngày đánh sáp la cà mãnh liệt của tôi có thể sẽ kết thúc… tôi nhìn thấy một tia sáng mới ở phía chân trời.

Semper Always - Lúc nào cũng vậy>

Video của Scheller đã lan truyền vào hôm thứ Sáu, với nhiều người bình luận bày tỏ sự ủng hộ đối với lời nói và lòng dũng cảm của ông ấy.

Ho Thanh Thai

I served in Afghanistan as a US Marine, twice. Here’s the truth in two sentences By Lucas Kunce Special to The Star

Lucas Kunce in Sangin, Afghanistan, with local security forces in 2014.

Courtesy of the Lucas Kunce campaign

What
we are seeing in Afghanistan right now shouldn’t shock you. It only
seems that way because our institutions are steeped in systematic
dishonesty. It doesn’t require a dissertation to explain what you’re
seeing. Just two sentences.

One: For 20 years, politicians, elites and D.C. military leaders lied to us about Afghanistan.

Two: What happened last week was inevitable, and anyone saying differently is still lying to you.

I
know because I was there. Twice. On special operations task forces. I
learned Pashto as a U.S. Marine captain and spoke to everyone I could
there: everyday people, elites, allies and yes, even the Taliban.

The
truth is that the Afghan National Security Forces was a jobs program
for Afghans, propped up by U.S. taxpayer dollars — a military jobs
program populated by nonmilitary people or “paper” forces (that didn’t
really exist) and a bevy of elites grabbing what they could when they
could.

You probably didn’t know that. That’s the point.

And it wasn’t just in Afghanistan. They also lied about Iraq.

I
led a team of Marines training Iraqi security forces to defend their
country. When I arrived I received a “stoplight” chart on their supposed
capabilities in dozens of missions and responsibilities. Green meant
they were good. Yellow was needed improvement; red said they couldn’t do
it at all.

I was delighted to see how far along they were on
paper — until I actually began working with them. I attempted to adjust
the charts to reflect reality and was quickly shut down. The ratings
could not go down. That was the deal. It was the kind of lie that kept
the war going.

So when people ask me if we made the right call
getting out of Afghanistan in 2021, I answer truthfully: Absolutely not.
The right call was getting out in 2002. 2003. Every year we didn’t get
out was another year the Taliban used to refine their skills and tactics
against us — the best fighting force in the world. After two decades,
$2 trillion and nearly 2,500 American lives lost, 2021 was way too late
to make the right call.

You’d think when it all came crumbling down around them, they’d accept the truth. Think again.

War-hungry hawks are suggesting our soldiers weren’t in harm’s way. Well, when I was there, two incredible Marines in my unit were killed.

Elitist hacks are even blaming
the American people for what happened last week. The same American
people that they spent years lying to about Afghanistan. Are you kidding
me?

We deserve better. Instead of politicians spending $6.4
trillion to “nation build” in the Middle East, we should start nation
building right here at home.

I can’t believe that would be a
controversial proposal, but already in Washington, we see some of the
same architects of these Middle Eastern disasters balking at the idea of
investing a fraction of that amount to build up our own country.

The lies about Afghanistan matter not just because of
the money spent or the lives lost, but because they are representative
of a systematic dishonesty that is destroying our country from the
inside out.

Remember when they told us the economy was back? Another lie.

Our
state of Missouri was home to the worst economic recovery from the
Great Recession in this part of the country. I see the boarded-up stores
and the vacant lots — one of which used to be my family’s home. When
our country’s elites were preaching about how they had solved the
financial crisis and the housing market was booming, I watched the house
I joined the Marine Corps out of sit on the market for two years. My
dad finally got $43,000 for it. He owed $78,000.

The only way
out is to level with the American people. I’ll start. With the
two-sentence truth about what we are seeing in Afghanistan right now:

For 20 years, politicians, elites and D.C. military leaders lied to us about Afghanistan.

What happened last week was inevitable, and anyone saying differently is still lying to you.

Cole County native Lucas Kunce is a Marine veteran and antitrust advocate. He is a Democratic candidate for U.S. Senate.

Read
more here:
https://www.kansascity.com/opinion/readers-opinion/guest-commentary/article253641358.html?fbclid=IwAR1XFb-Ul070t1b9mpnlTyfpvdqgYllTqDa81zXCAZLiKImlyX7MXaQbIOk#storylink=cpy

Marine commander relieved over his viral video calling out military leaders for Afghanistan withdrawal

On Thursday, a Marine infantry officer and
battalion commander took to social media to air his frustrations with
senior military leadership over their handling of the U.S. military’s
withdrawal from Afghanistan and what he says is a lack of accountability
for mistakes made by those charged with managing the final stages of
America’s longest war.

“I’m not saying we’ve got to be in Afghanistan forever, but I am
saying: Did any of you throw your rank on the table and say ‘hey, it’s a
bad idea to evacuate Bagram Airfield, a strategic airbase, before we
evacuate everyone,’” asked Marine Lt. Col. Stuart Scheller in a recent
video shared to Facebook and LinkedIn.

“Did anyone do that? And when you didn’t think to do that, did anyone raise their hand and say ‘we completely messed this up.’”

The video was posted online Thursday evening by Scheller, who
identified himself as the Battalion Commander for Advanced Infantry
Training Battalion. On Friday afternoon, Scheller shared another post to Facebook announcing that he had been relieved of command.

“My chain of command is doing exactly what I would do… if I were in their shoes,” he wrote.
“I appreciate the opportunities AITB command provided. To all the news
agencies asking for interviews… I will not be making any statements
other than what’s on my social platforms until I exit the Marine Corps.
America has many issues… but it’s my home… it’s where my three sons will
become men. America is still the light shining in a fog of chaos. When
my Marine Corps career comes to an end, I look forward to a new
beginning. My life’s purpose is to make America the most lethal and
effective foreign diplomacy instrument. While my days of hand to hand
violence may be ending…I see a new light on the horizon.”

Marine commander relieved over his viral video calling out military leaders for Afghanistan withdrawal [UPDATED] — (Screenshot via Facebook)

The
Marine Corps announced that Scheller was relieved “due to a loss of
trust and confidence in his ability to command,” according to Maj. Jim
Stenger, a spokesman for Headquarters Marine Corps.

“This is obviously an emotional time for a lot of Marines, and we
encourage anyone struggling right now to seek counseling or talk to a
fellow Marine,” Stenger said. “There is a forum in which Marine leaders
can address their disagreements with the chain of command, but it’s not
social media.”

According to his official bio,
Scheller is stationed at School of Infantry East at Camp Lejeune, North
Carolina and took over the post as the AITB commander in June 2021.

The
infantry officer began the video message by addressing the terrorist
attack at the Hamid Karzai International Airport in Kabul, Afghanistan
by Islamic State militants on Thursday, which claimed the lives of 13 U.S. service members. On Friday, the Marine Corps issued a statement confirming that 11 of those killed in the attack were Marines.

“I’ve been in the Marine infantry for 17 years. I started my tour
with Victor 1-8, that’s the current unit that’s doing perimeter
security, dealing with the mess that’s going on there,” Scheller said.
“You can see open-source reporting that there was an explosion and some
people were killed. I know through my inside channels that one of the
people that was killed was someone that I have a personal relationship
with. I won’t go into more detail because the families are still being
notified.”

“I’m not making this video because it’s potentially an emotional
time,” continued Scheller, a veteran of the wars in Iraq and Afghanistan
who’s held billets as a commander from the platoon, to company, and
battalion level. “I’m making it because I have a growing discontent and
contempt for my perceived ineptitude at the foreign policy level and I
want to specifically ask some questions to some of my senior leaders.”

From there, Scheller reads and reacts to a portion of a recent message from Gen. David H. Berger,
the commandant of the Marine Corps, regarding the Taliban takeover of
much of the country ahead of a full U.S. military withdrawal:

“And sir, you wrote ‘Some of
you may be struggling with the simple question ‘was it all worth it? We
want you to know that your service is meaningful, powerful and
important. You fought for the Marine to your left and the Marine to your
right. You never let them down.’
Then you go on to say
that if we’re struggling, we should seek counseling. Which, you know, I
get it. People have killed people. I’ve killed people, and I seek
counseling, and that’s fine. There’s a time and place for that.
The
reason people are so upset on social media right now is not because the
Marine on the battlefield let someone down. That service member always
rose to the occasion and has done extraordinary things. People are upset
because their senior leaders let them down and none of them are raising
their hands and accepting accountability or saying ‘we messed this
up.’
If an O-5 battalion commander has the simplest live fire incident, EO complaint. Boom. Fired.
But
we have a secretary of defense that testified to Congress in May that
the Afghan National Security Forces could withstand the Taliban advance.
We have Chairmen of the Joint Chiefs — who the commandant is a member
of that — who’s supposed to advise on military policy. We have a Marine
combatant commander. All of these people are supposed to advise.
And
I’m not saying we’ve got to be in Afghanistan forever, but I am saying:
Did any of you throw your rank on the table and say ‘hey, it’s a bad
idea to evacuate Bagram Airfield, a strategic airbase, before we
evacuate everyone.’ Did anyone do that? And when you didn’t think to do
that, did anyone raise their hand and say ‘we completely messed this
up?’”

Scheller’s comments generated an immediate reaction online. Since posting the video it has been shared more than 10,000 times on Facebook and received more than 1,000 comments as of Friday morning.

While some comments on social media criticized the officer for
calling out his senior leaders while in uniform, many others praised
Scheller for putting his career on the line to do so.

And
let’s not make any bones about it: calling out the commandant of the
Marine Corps, the secretary of defense, and other top-ranking officers
while in uniform is a big professional risk for any Marine, particularly
those who have more to lose, like Scheller.

But it’s something that he acknowledges from the get-go and, to be
frank, his candor about how his words may impact his career make the
message all the more impactful.

“And I will say that as a person who’s not at 20 years, I feel like I
have a lot to lose,” he said. “If you play chess you can only see
two-to-three moves out because there’s too many variables. I thought
through ‘if I post this video, what might happen to me?’ especially if
the video picks up traction, if I have the courage to post it. But I
think what you believe in, can only be defined by what you’re willing to
risk. So if I’m willing to risk my current battalion commander seat, my
retirement, my family’s stability to say some of the things I want to
say. I think it gives me some moral high ground to demand the same
honesty, integrity, accountability from my senior leaders.”

The video ends with Scheller imploring leaders to take his words seriously.

“But what I’ll say is, from my position, potentially all those people
did die in vain if we don’t have senior leaders that own up and raise
their hand and say ‘we did not do this well in the end,’” he said.
“Without that we just keep repeating the same mistakes.”

“I want to say this very strongly: I have been fighting for 17 years.
I am willing to throw it all away to say to my senior leaders ‘I demand
accountability.’”

Những hình ảnh khó tin cách đây hơn nửa thế kỷ về một Afghanistan tươi đẹp và hiện đại

VOV.VN - Trước
khi chìm trong bóng tối của chiến tranh và bạo lực, Afghanistan từng là
một quốc gia phát triển
mạnh mẽ về văn hóa, giáo dục, thời trang và cơ sở hạ tầng. Đó từng là
nơi mà phụ nữ được đi học, được làm việc và được ăn mặc theo sở thích
của mình.

Hình ảnh những người phụ nữ Afghanistan năm 1940.

Cuộc sống ở Kabul vào những năm 1950 - 1970.

Năm 2016, trong số
23 triệu dân số ở Afghanistan, chỉ có 5% phụ nữ có thể đọc và viết.
Nhưng Afghanistan không phải lúc nào cũng như vậy. Năm 1940, Afghanistan
từng là mảnh đất có nền văn hóa rực rỡ và cơ hội dành cho tất cả mọi
người.

Nơi đây có những công trình kiến
trúc hiện đại. Khoa học và giáo dục phát triển mạnh, phụ nữ mặc váy,
lái ô tô, được nghe nhạc và học đại học.

Những hình ảnh về Afghanistan
cách đây hàng chục năm cho thấy Afghanistan từng phát triển như thế nào
trước khi chìm vào bóng tối, bạo lực và chiến tranh như hiện nay.

Cách đây hơn nửa thế kỷ, phụ nữ ở
Afghanistan có thể theo đuổi nghề y. Phụ nữ và đàn ông có thể tới rạp
chiếu phim cùng nhau hay gặp nhau ở trường đại học.

Chính phủ Afghanistan vào thời
điểm đó cũng thúc đẩy nhiều dự án lớn nhằm cải thiện các cơ sở hạ tầng
quốc gia. Chẳng hạn, ngành cầu đường và xây dựng các nhà máy điện lớn đã
phát triển mạnh. Mọi người đều tin rằng giáo dục sẽ đưa một đứa trẻ
tới một tương lai tươi sáng.

Một cửa hàng băng đĩa ở Kabul năm 1960.

Một dàn hợp xướng ở Afghanistan.

Sân bay Kandahar hiện đại được xây dựng vào năm 1960.

Các tiếp viên hàng không của Afghanistan.

Kabul xinh đẹp và yên bình.

Thành phố Kabul hiện đại của năm 1960.

Đường phố Kabul cách đây hơn nửa thế kỷ.

Các du khách nước ngoài tại một điểm cắm trại ở Vườn Quốc gia Band-e-Amir.

Một con đường ở Afghanistan.

Các bà mẹ và những đứa trẻ ở một sân chơi dành cho trẻ em tại Afghanistan

Sinh viên Đại học Kabul năm 1960.

Các cô gái đến trường học.

Những người phụ nữ Afghanistan xuống đường biểu tình năm 1980.

Một lớp học dành cho phụ nữ năm 1980.

Một lớp học ở Kabul năm 1960.

Một người phụ nữ Afghanistan đang làm việc.

Khoa Sinh học, Đại học Kabul ở Afghanistan.

Nhà thiết kế Safia Tarzi tại một
studio của ông ở Kabul năm 1969. Thời trang của Afghanistan từng có ảnh
hưởng với thế giới vào cuối những năm 1960.

Những người phụ nữ Afghanistan cách đây hơn nửa thế kỷ.

Năm 1969, tạp chí thời trang
Vogue đã xuất bản một bài báo mang tên "Cuộc phiêu lưu ở Afghanistan"
nói về những buổi trình diễn thời trang ở Kabul và sự thanh lịch của
thành phố này.

Còn đây là hình ảnh quen thuộc về phụ nữ Afghanistan mà chúng ta thấy ngày nay./.

HOA KỲ TIẾP TỤC DI TẢN SAU VỤ ĐÁNH BOM Ivana Kottasova, Barbara Starr, Kylie Atwood, Nick Paton Walsh, Sam Kiley, Zachary Cohen, Amy Woodyatt, Jennifer Hansler, và Nectar Gan, CNN

Một vị Trung Tướng về hưu: Đó là một điều mất sĩ diện
cho cả Hoa Kỳ lẫn Taliban.

Phóng viên báo chí: Taliban trở về là một chiến thắng
lớn cho Nga Sô.

(CNN) Hoa Kỳ nguyền sẽ tiếp
tục di tản công dân Hoa Kỳ và người bạn đồng minh Afghanistan, trong khi quân đội
Hoa Kỳ chuẩn bị đối phó với sự đe dọa khủng bố, sau hai qủa bom nổ trong khu vực
phi trường Kabul.

Rất ít người ra phi trường
hôm thứ Sáu (sau vụ đánh bom ngày hôm trước), và họ không được phép đi vào phi
trường bằng cổng chính, theo lời một phóng viên làm việc cho hệ thống truyền hình
CNN. Gần 500 bộ (150m) trước khi đến cổng chính, con đường đi vào phi trường đã
bị ngăn cản với xe cộ của nhóm Hồi giáo qúa khích Taliban.

Ít nhất 90 thường dân
Afghanistan thiệt mạng, 140 người khác bị thương, sau vụ đánh bom hôm thứ Năm,
theo lời một viên chức bộ Y Tế Afghanistan.

“Tôi có cảm tưởng như ai đó
đang lôi kéo mặt đất ngay dưới chân tôi, và ngay tức khắc một tiếng nổ rất lớn
làm hai tai tôi bị ù đi, mất đi thính giác.”. Một người đàn ông đứng xếp hàng gần
cổng Abbey để hy vọng lên được một trong những chuyến bay ra khỏi Afghanistan,
trong những ngày cuối cùng của cuộc di tản.

“Tôi nhìn thấy thân thể
con người, chân tay bay trên trời như cơn gió lốc cuốn mấy bao plastic, bao giấy
tung lên trời… Tôi trông thấy xác chết, bộ phận cơ thể, những người gìa nua, những
người bị thương, đàn ông, đàn bà, và trẻ em nằm rải rác xung quanh khu vực nổ
bom.” Theo lời một người Afghanistan làm việc cho Cơ Quan Phát Triển Quốc Tế kể
lại cho phóng viên thông tấn xã Reuters (Hoa Kỳ).

Photos: Deadly blasts outside Kabul
airport

An injured person arrives at a hospital
after suicide bomb attacks caused casualties outside the international
airport in Kabul, Afghanistan, on Thursday, August 26.

Theo Ngũ Giác Đài (bộ Quốc
Phòng / bộ TTM Quân Đội Hoa Kỳ), phía người Hoa Kỳ có 13 binh sĩ (đa số TQLC)
thiệt mạng và 18 người khác bị thương trong hai vụ nổ bom bên ngoài phi trường
Kabul và một khách sạn gần đó.

Trong số 13 người chết có
10 quân nhân thuộc quân chủng TQLC, và mấy binh sĩ TQLC khác bị thương. Phát ngôn
viên TQLC, Thiếu Tá Jim Stenger nói thêm, đơn vị TQLC chưa được cho biết, phải
chờ cho đến khi thân nhân của họ được thông báo.

Tổng Thống Hoa Kỳ, Biden
dự định sẽ liên lạc với thân nhân của các binh sĩ tử nạn trong vụ đặt bom hôm
thứ Năm vừa qua. Theo lời một phát ngôn viên tòa Bạch Ốc, việc đầu tiên phải thông
báo cho người thân của họ. (những người của giờ thứ 25…).

Vụ đánh bom xẩy ra khi
Hoa Kỳ và các mấy quốc gia đồng minh Tây phương đang lo việc di tản công dân của
họ và người bạn (làm việc với quân đồng minh Tây phương) Afghanistan trước thời
hạn ngày 31 tháng Tám, sau khi nhóm Taliban đã trở lại chiếm chính quyền.

Relatives load in a car the coffin of a victim
of the August 26 twin suicide bombs, at a hospital in Kabul on August 27, 2021.

Hàng ngàn người
Afghanistan đã đến phi trường để hy vọng được di tản. Các đoạn video đưa lên mạng
xã hội hôm thứ Năm sau khi bom nổ, cho thấy khung cảnh hãi hùng, hỗn loạn, và
những người can đảm đang cố gắng cứu giúp những người bị thương, và những xác
chết nằm rải rác đó đây trên mặt đất. Nhiều hình ảnh đưa người bị thương ra khỏi
khu vực bom nổ, ngay cả trên xe cut-kít…

Nhóm Quốc Gia Hồi Giáo
(ISIS-K) ở Khorasan lên tiếng nhìn nhận vụ đánh bom do nhóm của họ thực hiện,
nhưng không cung cấp thêm chi tiết hoặc bằng chứng do bàn tay của họ.

Nói chuyện với đồng bào
toàn quốc trên hệ thống truyền hình Hoa Kỳ, từ tòa Bạch Ốc, Tổng Thống Hoa Kỳ
Biden nói, những nỗ lực di tản (công dân Hoa Kỳ và thường dân Afghanistan) vẫn
phải tiếp tục, không thể ngừng lại vì chuyện đánh bom, khủng bố, và ông ta đã
ra lệnh cho các cấp chỉ huy quân đội Hoa Kỳ thảo các kế hoạch trả đũa (có thể xử
dụng Không Quân, quân Biệt Kích, …) các căn cứ, kho tiếp liệu, lương thực của
nhóm ISIS-K, và cấp chỉ huy của họ.

“Chúng ta sẽ không tha thứ.
Chúng ta sẽ không quên. Chúng ta sẽ săn đuổi kẻ thù (gây nên vụ đánh bom), và
chúng sẽ phải trả giá” Theo lời Tổng Thống Hoa Kỳ Biden.

Khoảng 8.500 người được
phi cơ quân sự Hoa Kỳ di tản, và khoảng 4.000 người khác được phi cơ các quốc
gia đồng minh đưa đi, trong khoảng thời gian từ 3:00 giờ chiều thứ Năm đến 3:00
sáng thứ Sáu. Không rõ, trong số 12.500 người được di tản bao nhiều người được đưa
đi sau vụ nổ bom.

Tổng cộng từ khi bắt đầu
di tản ngày 14 tháng Tám, Hoa Kỳ và đồng minh đã di tản được 105.000 người. Nếu
tính từ cuối tháng Bẩy con số lên đến 110.600 người, theo phát ngôn viên tòa Bạch
Ốc.

Tướng Kenneth “Frank”
McKenzie, tư lệnh bộ tư lệnh Trung Ương (Central Command, CENTCOM) nói rằng, quân
đội Hoa Kỳ vẫn tiếp tục nhiệm vụ di tản với “tốc độ nhanh chóng nhất”, điều đáng
nói là vẫn còn khoảng 1.000 công dân Hoa Kỳ ở Afghanistan.

Tướng McKenzie nói thêm, hiên
tại phải tập trung vào vấn đề “Những đe dọa nặng nề (khủng bố) vào trong phi
trường.”. Ông ta cho rằng sự đe dọa khủng bố của nhóm ISIS-K “rất rõ ràng” có
thể bắn hỏa tiễn (rocket) vào trong phi trường, lái “xe bom” lao vào đám đông,
hoặc đi bộ “đánh bom tự sát” như đã xẩy ra hôm thứ Năm vừa qua.

Cũng theo vị Tướng tư lệnh
bộ tư lệnh Trung Ương, quân đội Hoa Kỳ xử dụng trực trang võ trang tấn công, các
phi cơ do phi công lái hoặc không người lái, bao vùng, bảo vệ phi trường ở
Kabul, phối hợp với Taliban để lấy tin tức an ninh tình báo. “Chúng ta không
cho họ biết tất cả, chỉ cho họ đủ tin tức để phản ứng kịp thời, ngăn ngừa các vụ
tấn công khủng bố.”

Viên chức Hoa Kỳ đã được
cảnh báo từ tuần trước về các nguy cơ khủng bố tấn công trong khu vực phi trường,
đã trở nên chính xác. Sáng sớm hôm thứ Năm, các viên chức ngoại giao Hoa Kỳ
trong thủ đô Kabul đã cảnh báo công dân Hoa Kỳ “ngay tức khắc” tránh xa các cổng
ra vào trong phi trường vì lý do an ninh.

Trước nguy cơ đánh bom tự
sát của nhóm ISIS-K, Hoa Kỳ đã thiết lập những con đường dự trù (khi cần) để đi
vào phi trường Kabul, lúc bắt đầu chiến dịch di tản.

Một trong hai vụ nổ bom hôm
thứ Năm vừa qua xẩy ra ngay cổng Abbey, lối đi chính ra vào bên trong phi trường.
Nhiêm vụ giữ an ninh tại cổng này do Thuỷ Quân Lục Chiến Hoa Kỳ đảm trách. Khu
vực xung quanh cổng Abbey dành cho người tỵ nạn Afghanistan chờ đợi, sau khi họ
đã đi qua nút chặn, khám xét của Taliban ở bên ngoài phi trường, trước khi được
vào bên trong chờ thủ tục lên phi cơ.

Vụ nổ thứ hai xẩy ra gần
khách sạn Baron Hotel, gần cổng Abbry, theo lời phát ngôn viên bộ Quốc Phòng
John Kirby.

Khách sạn Baron được binh
sĩ quân đội Anh cùng các quốc gia đồng minh (Tây phương) xử dụng làm trung tâm
dịch vụ di tản, trước khi đưa họ đến cổng Abbey. Điều không rõ, quân đội quốc tế
có còn trong khu vực trước khi bom nổ.

Nói chuyện với Anderson
Cooper hệ thống truyền hình CNN, nhà báo Matthieu Aikins nói rằng, ông ta nghe
tiếng “la hét, còi hụ báo động” từ hướng
phi trường, sau khi bom nổ chưa đến một tiếng đồng hồ.

“Ngay lúc đó, chúng tôi
quay trở lại bệnh viện cấp cứu, và họ đang đưa người bị thương đến bệnh viện. Rất
nhiều người, nhiều xác chết. Đó là một cảnh tượng kinh hoàng… theo lời Aikins.

Fort
Hays State University

Department
of Computer Science

Dallas,
Texas Aug. 26, 2021

vđh